ကေလးသူငယ္အခြင့္ေရးစာခ်ဳပ္ကို ထုိင္းႏိုင္ငံမွ 27,March,1992 ၌လည္ေကာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ 15,July,1991 လည္ေကာင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကပါသည္။
အပိုဒ္ ၁။ အသက္၁၈ႏွစ္ေအာက္ ပုဂၢိဳလ္တိုင္း ကေလးမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
အပိုဒ္ ၂။ အခြင့္အေရးအားလံုးကို ကေလးတိုင္း ႁခြင္းခ်က္မရွိ ခံစားခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃။ ကေလးမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးသည္ ကေလးငယ္တစ္ဦးခ်င္းစီအတြက္ အေကာင္း ဆံုးအက်ဳိးကို ေမွ်ာ္ကိုးေဆာင္ရြက္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၄။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားအေနျဖင္ ကေလးမ်ားအခြင့္အေရးခံစားခြင့္ ရရွိေစရန္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေလ်ာ္ကန္သည့္ ဥပေဒေရးရာကိစၥမ်ား၊ စီမံခန္႕ခြဲေရးႏွင့္ အျခားေဆာင္ရြက္ ဖြယ္ရာကိစၥမ်ားကို ျပဳလုပ္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၅။ မိသားစုမ်ားက ၎တို႕၏သားသမီးမ်ားကို လမ္းညႊန္သြန္သင္ျပသျခင္းအား ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက လက္ခံရပါမည္။
အပိုဒ္ ၆။ ကေလးတိုင္း အသက္ရွင္ရပ္တည္ခြင့္ရွိသည္။ ကေလးမ်ား အသက္ရပ္တည္ေနႏုိင္ၿပီး က်န္းမာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိေစရန္ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ မိဘမ်ားႏွင့္ အုပ္ထိန္းသူမ်ားက စီမံေဆာင္ရြက္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၇။ ကေလးတိုင္ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္အမည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံသားခံယူပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၈။ ကေလးမ်ား၏ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္အမည္၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈခံယူျခင္းႏွင့္ မိဘေဆြမ်ဳိးမ်ား ကို ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက အသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။
အပိုဒ္ ၉။ ကေလးငယ္မ်ားအက်ဳိးအတြက္ မဟုတ္ခဲ့လွ်င္ ၎တို႕ကို မိဘမ်ားႏွင့္မခြဲထားရပါ။ အကယ္၍ ခြဲခြာေနရလွ်င္လည္း မိဘႏွစ္ပါးစလံုးႏွင့္
အဆက္အသြယ္မျပက္ေစရပါ။
အပိုဒ္ ၁၀။ တစ္ႏိုင္ငံစီတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ မိသားစုမ်ားအခ်င္းခ်င္း အဆက္အသြယ္မျပတ္ေစရန္ သို႕မဟုတ္ မိသားစုအတူေနႏုိင္ရန္ တစ္ႏုိင္ငံမွ တစ္ႏုိင္ငံသို႕ကူးလူးသြားလာခြင့္ ျပဳရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၁။ ကေလးမ်ားကို ၎တို႕၏ႏုိင္ငံတြင္းမွ တရားမ၀င္ခိုးထုတ္ျခင္း ရပ္တန္႕သြားေအာင္ ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားရွိရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၂။ ကေလးမ်ားအေရးႏွင္သက္ဆုိင္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို လူႀကီးမ်ားဆံုးျဖက္ခ်က္ခ်သည့္အခါ၊ ကေလးမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႕ျဖစ္သင့္သည့္ဟု ယူဆေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ၀င္ေရာက္ေျပာဆို ပိုင္ခြင့္ ရွိပါသည္။ ထိုထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကို လက္ခံထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၃။ မိမိ သို႕မဟုတ္ အျခားသူမ်ားအား အက်ဳိးမမဲ့ေစသည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ဳိးကို ကေလးမ်ား သိရွိခြင့္ ေ၀မွ်ႏိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၁၄။ ကေလးမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္၊ ယံုၾကည္ခြင့္ႏွင့္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိပါသည္။ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ထိုကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မွန္ကန္သည့္လမ္းညႊန္မႈ ေပးႏုိင္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၅။ ကေလးမ်ားအခ်င္းခ်င္း လြတ္လပ္စြာေတြ႕ဆံုခြင့္၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ သုိ႕မဟုတ္ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၁၆။ကေလးမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္ရွိပါသည္။ကေလးမ်ား၏ ေနထိုင္မႈပံုစံ၊ ၎တို႕၏ အမည္ဂုဏ္ပုဒ္၊ မိသားစုႏွင့္ေနအိမ္တို႕အား ထိပါးေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ားကို ဥပေဒအရ ကာကြယ္
ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၇။ လူထုဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမွ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ကေလးမ်ား ရယူပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ ကေလးမ်ားနားလည္လြယ္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို
တီဗီြ ေရဒီယိုႏွင့္ သတင္းစာမ်ားက ထုတ္ျပန္ေပးရပါမည္။ ကေလးမ်ားအက်ဳိးမဲ့ေစမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို ထုတ္ျပန္ေပးျခင္းမရွိေစရပါ။
အပိုဒ္ ၁၈။ မိဘႏွစ္ပါးစလံုး ၎တို႕ ကေလးမ်ားကိုျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ ၀တၱရားရွိပါ သည္။ကေလး တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အက်ဳိးအတြက္ အၿမဲထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။ ႏုိင္ငံေတာ္က ကေလးမ်ား ျပဳစု
ပ်ဳိးေထာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ မိဘမ်ားကို ပံ့ပိုမႈမ်ားေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၉။ ကေလးမ်ားေကာင္းမြန္စြာ ေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူရေစရန္ ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပး ရပါမည္။ ကေလးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ လြဲမွားစြာျပဳမႈျခင္းႏွင့္ လစ္လ်ဴျခင္းမ်ားကို မိဘမ်ား သို႕မဟုတ္ ၎တို႕ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သူ မည္သူမဆို မျပဳလုပ္ရန္လည္း တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၀။မိသားစုရင္းခ်ာမ်ားက ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မႈမေပးႏုိင္ေသာ ကေလးမ်ားအား၊ ၎တို႕၏ ဘာသာေရး ၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ဘာသာစကားကို ေလးစားမႈရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ေကာင္းမြန္စြာျပဳစု
ေစာင့္ေရွာက္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၁။ ကေလးမ်ားကို ေမြးစားသည့္ အခါ ၎တို႕အက်ဳိးကို ပထမဆံုးထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၂။ ခိုလႈံသူဒုကၡသည္အျဖစ္ ႏုိင္ငံအတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္လာေသာ ကေလးမ်ားသည္ ထိုႏုိင္ငံတြင္ဖြားျမင္ေသာ ကေလးမ်ားရရွိသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားနည္းတူ တန္းတူခံစားခြင္ ရွိေစရပါမည္။
အပို ၂၃။ မစြမ္းမသန္ျဖစ္ေနေသာ ကေလးမ်ားသည္ အထူးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ အေထာက္အပံ့ရရွိခြင့္ရွိရပါမည္။ သို႕မွသာလြတ္လပ္မႈအျပည့္အ၀ျဖင့္ ေနႏိုင္ေသာဘ၀
သို႕ ေရာက္ရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၄။ ကေလးမာ်းအေနျဖင့္ အရည္အေသြး ျပည့္၀သည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူခြင့္ရွိၿပီး ေရေကာင္းေရသန္႕ႏွင့္ အာဟာရရွိေသာ အစားအစာမ်ားစားေသာက္ခြင့္ႏွင့္ သန္႕ရွင္းေသာပတ္
၀န္းက်င္တြင္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၅။မိဘျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈမဟုတ္ပဲ ေဒသတာ၀န္ခံမ်ား၏ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္မႈခံေနရေသာ ကေလးမ်ားအား ေနရာခ်ထားမႈ အေျခအေနကို ပံုမွန္သံုးသပ္မႈရွိရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၆။ ကေလးမ်ားသည္ လူမႈဖူလံုေရးအားမခံခ်က္အပါအ၀င္ လူမႈဖူလံုေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူႏုိင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၇။ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႕၏ ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျပည့္၀ေစႏုိင္သည့္ လူေနမႈအဆင့္အတန္းမ်ဳိးျဖင့္ေနႏုိင္ခြင့္ရွိပါသည္။ ဤကဲ့သို႕ေနႏုိင္ရန္ ဖန္တီးေပးႏုိင္စြမ္းမရွိသည့္
မိသားစုမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္က အကူအညီေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၈။ကေလးမ်ားတြင္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ပညာသင္ယူခြင့္ရွိပါသည္။ေက်ာင္းစည္းကမ္းသည္ ကေလးမ်ားတြင္ရွိေသာ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာကိုေလးစားမႈရွိရပါမည္။မူလတန္းပညာေရးကို အခမဲ့
သင္ယူခြင့္ရွိေစရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၉။ပညာေရးသည္ ကေလးငယ္တစ္ဦးစီ၏ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးႏွင့္ အစြမ္းစမ်ားကို အျပည့္အ၀ေပၚထြက္လာေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ရပါမည္။ မိဘမ်ားကို ရိုေသေလးစားမႈရွိေစရန္ႏွင့္ မိမိႏွင့္အျခား
သူမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈကို ေလးစားမႈရွိေစရန္ သင္ၾကားေပးႏုိင္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၀။ ကေလးမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ မိသားစု ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ ဘာသာစကားမ်ားကို တုိင္းျပည္တြင္းရွိ အမ်ားျပည္သူက သံုးစြဲသည္ျဖစ္ေစ၊ မသံုးစြဲသည္ျဖစ္ေစ၊ ကေလးမ်ားအေနျဖင့္ သင္ယူသံုးစြဲ
ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃၁။ကေလးတုိင္း အပန္းေျဖခြင့္ႏွင့္ ကစားခြင့္ရွိၿပီး လုပ္ငန္းရပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃၂။ကေလးမ်ားအတြက္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမည့္ သို႕မဟုတ္ ၎တို႕၏ က်န္းမားေရးႏွင့္ ပညာေရးတို႕ကို ထိခိုင္ေစမည့္ အလုပ္မ်ဳိးမလုပ္ရေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္က တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၃။ ကေလးမ်ားအား မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၱရာယ္မွ ကင္းေ၀ေအာင္ ႏုိင္ငံေတာ္က နည္းလမ္းအမ်ဳိမ်ဳိးသံုးၿပီး အကာအကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၄။ ကေလးမ်ားအား လိင္မႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မတရားသျဖင့္ အသံုးခ်မခံရေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ က တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၅။ ကေလးမ်ားကို ေရာင္းစားျခင္း၊ ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္ျခင္းမ်ဳိးမရွိေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ က ေဆာင္ရြက္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၆။ ကေလးမ်ားအား ၎တို႕၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အဟန္႕အတားျဖစ္ေစေသာ မည္သည့္လုပ္ငန္းမ်ဳိးမွမဆို တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၇။ ဥပေဒႏွင့္ၿငိစြန္ေနေသာ ကေလးမ်ားအား လူမဆန္စြာ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းမျပဳလုပ္ရပါ။ လူႀကီးမ်ားႏွင့္ အတူေရာေႏွာ၍ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္း မရွိေစရပါ။ မိဘမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္
မျပတ္ေစရပါ။
အပိုဒ္ ၃၈။ ကေလးမ်ားအား စစ္တပ္အတြင္း၀င္ေရာက္ျခင္းကို ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက ခြင့္မျပဳရပါ။စစ္ျဖစ္ပြား ရာေဒသမ်ားမွ ကေလးမ်ားကို အထူးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၉။ လ်စ္လ်ဴရႈခံရသည့္ကေလးမ်ား သို႕မဟုတ္ လြဲမွားစြာျပဳမႈျခင္းခံရသည့္ကေလးမ်ားကို ပံုမွန္ စိတ္ဓာတ္ျပန္လည္ရရွိေစရန္ အထူးကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၄၀။ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သည္ဟု စြပ္စြဲခံရေသာ ကေလးမ်ားသည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကူအညီ ရယူပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ အလြန္ဆိုးရြားေသာ ျပစ္မႈက်ဳးလြန္မွသာ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းမ်ဳိး ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။
#ထိုင္းေတာင္ပိုင္းအေျခစိုက္ ပညာေရးဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒးရွင္း FED မွ 25/26.10.2014 ၌ စမြတ္ပကန္ ၌ ျပဳလုပ္က်င္းပသည့္ ႏွစ္ရက္တာ လူ႔အခြင့္အေရး အလုပ္သမား အခြင့္အေရးႏွင့္ လူမႈစီးပြားေရးရာ သင္တန္းမွ ျပန္လည္မွ်ေ၀ပါသည္။
အပိုဒ္ ၂။ အခြင့္အေရးအားလံုးကို ကေလးတိုင္း ႁခြင္းခ်က္မရွိ ခံစားခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃။ ကေလးမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းအားလံုးသည္ ကေလးငယ္တစ္ဦးခ်င္းစီအတြက္ အေကာင္း ဆံုးအက်ဳိးကို ေမွ်ာ္ကိုးေဆာင္ရြက္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၄။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရမ်ားအေနျဖင္ ကေလးမ်ားအခြင့္အေရးခံစားခြင့္ ရရွိေစရန္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ေလ်ာ္ကန္သည့္ ဥပေဒေရးရာကိစၥမ်ား၊ စီမံခန္႕ခြဲေရးႏွင့္ အျခားေဆာင္ရြက္ ဖြယ္ရာကိစၥမ်ားကို ျပဳလုပ္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၅။ မိသားစုမ်ားက ၎တို႕၏သားသမီးမ်ားကို လမ္းညႊန္သြန္သင္ျပသျခင္းအား ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက လက္ခံရပါမည္။
အပိုဒ္ ၆။ ကေလးတိုင္း အသက္ရွင္ရပ္တည္ခြင့္ရွိသည္။ ကေလးမ်ား အသက္ရပ္တည္ေနႏုိင္ၿပီး က်န္းမာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရွိေစရန္ ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ား၊ မိဘမ်ားႏွင့္ အုပ္ထိန္းသူမ်ားက စီမံေဆာင္ရြက္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၇။ ကေလးတိုင္ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္အမည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံသားခံယူပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၈။ ကေလးမ်ား၏ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္အမည္၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈခံယူျခင္းႏွင့္ မိဘေဆြမ်ဳိးမ်ား ကို ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက အသိအမွတ္ျပဳရပါမည္။
အပိုဒ္ ၉။ ကေလးငယ္မ်ားအက်ဳိးအတြက္ မဟုတ္ခဲ့လွ်င္ ၎တို႕ကို မိဘမ်ားႏွင့္မခြဲထားရပါ။ အကယ္၍ ခြဲခြာေနရလွ်င္လည္း မိဘႏွစ္ပါးစလံုးႏွင့္
အဆက္အသြယ္မျပက္ေစရပါ။
အပိုဒ္ ၁၀။ တစ္ႏိုင္ငံစီတြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ မိသားစုမ်ားအခ်င္းခ်င္း အဆက္အသြယ္မျပတ္ေစရန္ သို႕မဟုတ္ မိသားစုအတူေနႏုိင္ရန္ တစ္ႏုိင္ငံမွ တစ္ႏုိင္ငံသို႕ကူးလူးသြားလာခြင့္ ျပဳရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၁။ ကေလးမ်ားကို ၎တို႕၏ႏုိင္ငံတြင္းမွ တရားမ၀င္ခိုးထုတ္ျခင္း ရပ္တန္႕သြားေအာင္ ႏုိင္ငံ အစိုးရမ်ားက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားရွိရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၂။ ကေလးမ်ားအေရးႏွင္သက္ဆုိင္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားကို လူႀကီးမ်ားဆံုးျဖက္ခ်က္ခ်သည့္အခါ၊ ကေလးမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႕ျဖစ္သင့္သည့္ဟု ယူဆေသာ ထင္ျမင္ခ်က္ကို ၀င္ေရာက္ေျပာဆို ပိုင္ခြင့္ ရွိပါသည္။ ထိုထင္ျမင္ယူဆခ်က္ကို လက္ခံထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၃။ မိမိ သို႕မဟုတ္ အျခားသူမ်ားအား အက်ဳိးမမဲ့ေစသည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ဳိးကို ကေလးမ်ား သိရွိခြင့္ ေ၀မွ်ႏိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၁၄။ ကေလးမ်ားတြင္ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္၊ ယံုၾကည္ခြင့္ႏွင့္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိပါသည္။ မိဘမ်ားအေနျဖင့္ ထိုကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မွန္ကန္သည့္လမ္းညႊန္မႈ ေပးႏုိင္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၅။ ကေလးမ်ားအခ်င္းခ်င္း လြတ္လပ္စြာေတြ႕ဆံုခြင့္၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ သုိ႕မဟုတ္ ဖြဲ႕စည္းခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၁၆။ကေလးမ်ားတြင္ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္ရွိပါသည္။ကေလးမ်ား၏ ေနထိုင္မႈပံုစံ၊ ၎တို႕၏ အမည္ဂုဏ္ပုဒ္၊ မိသားစုႏွင့္ေနအိမ္တို႕အား ထိပါးေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ားကို ဥပေဒအရ ကာကြယ္
ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၇။ လူထုဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမွ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ကေလးမ်ား ရယူပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ ကေလးမ်ားနားလည္လြယ္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို
တီဗီြ ေရဒီယိုႏွင့္ သတင္းစာမ်ားက ထုတ္ျပန္ေပးရပါမည္။ ကေလးမ်ားအက်ဳိးမဲ့ေစမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို ထုတ္ျပန္ေပးျခင္းမရွိေစရပါ။
အပိုဒ္ ၁၈။ မိဘႏွစ္ပါးစလံုး ၎တို႕ ကေလးမ်ားကိုျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ ၀တၱရားရွိပါ သည္။ကေလး တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ အက်ဳိးအတြက္ အၿမဲထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါမည္။ ႏုိင္ငံေတာ္က ကေလးမ်ား ျပဳစု
ပ်ဳိးေထာင္ႏုိင္ေရးအတြက္ မိဘမ်ားကို ပံ့ပိုမႈမ်ားေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၁၉။ ကေလးမ်ားေကာင္းမြန္စြာ ေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူရေစရန္ ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပး ရပါမည္။ ကေလးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ လြဲမွားစြာျပဳမႈျခင္းႏွင့္ လစ္လ်ဴျခင္းမ်ားကို မိဘမ်ား သို႕မဟုတ္ ၎တို႕ကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သူ မည္သူမဆို မျပဳလုပ္ရန္လည္း တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၀။မိသားစုရင္းခ်ာမ်ားက ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္မႈမေပးႏုိင္ေသာ ကေလးမ်ားအား၊ ၎တို႕၏ ဘာသာေရး ၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ဘာသာစကားကို ေလးစားမႈရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက ေကာင္းမြန္စြာျပဳစု
ေစာင့္ေရွာက္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၁။ ကေလးမ်ားကို ေမြးစားသည့္ အခါ ၎တို႕အက်ဳိးကို ပထမဆံုးထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၂။ ခိုလႈံသူဒုကၡသည္အျဖစ္ ႏုိင္ငံအတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္လာေသာ ကေလးမ်ားသည္ ထိုႏုိင္ငံတြင္ဖြားျမင္ေသာ ကေလးမ်ားရရွိသည့္ အခြင့္အေရးမ်ားနည္းတူ တန္းတူခံစားခြင္ ရွိေစရပါမည္။
အပို ၂၃။ မစြမ္းမသန္ျဖစ္ေနေသာ ကေလးမ်ားသည္ အထူးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာ အေထာက္အပံ့ရရွိခြင့္ရွိရပါမည္။ သို႕မွသာလြတ္လပ္မႈအျပည့္အ၀ျဖင့္ ေနႏိုင္ေသာဘ၀
သို႕ ေရာက္ရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၄။ ကေလးမာ်းအေနျဖင့္ အရည္အေသြး ျပည့္၀သည့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈခံယူခြင့္ရွိၿပီး ေရေကာင္းေရသန္႕ႏွင့္ အာဟာရရွိေသာ အစားအစာမ်ားစားေသာက္ခြင့္ႏွင့္ သန္႕ရွင္းေသာပတ္
၀န္းက်င္တြင္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၅။မိဘျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈမဟုတ္ပဲ ေဒသတာ၀န္ခံမ်ား၏ ၾကည့္ရႈေစာင့္ေရွာက္မႈခံေနရေသာ ကေလးမ်ားအား ေနရာခ်ထားမႈ အေျခအေနကို ပံုမွန္သံုးသပ္မႈရွိရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၆။ ကေလးမ်ားသည္ လူမႈဖူလံုေရးအားမခံခ်က္အပါအ၀င္ လူမႈဖူလံုေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ခံယူႏုိင္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၂၇။ ကေလးမ်ားသည္ ၎တို႕၏ ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျပည့္၀ေစႏုိင္သည့္ လူေနမႈအဆင့္အတန္းမ်ဳိးျဖင့္ေနႏုိင္ခြင့္ရွိပါသည္။ ဤကဲ့သို႕ေနႏုိင္ရန္ ဖန္တီးေပးႏုိင္စြမ္းမရွိသည့္
မိသားစုမ်ားကို ႏုိင္ငံေတာ္က အကူအညီေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၈။ကေလးမ်ားတြင္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ပညာသင္ယူခြင့္ရွိပါသည္။ေက်ာင္းစည္းကမ္းသည္ ကေလးမ်ားတြင္ရွိေသာ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာကိုေလးစားမႈရွိရပါမည္။မူလတန္းပညာေရးကို အခမဲ့
သင္ယူခြင့္ရွိေစရပါမည္။
အပိုဒ္ ၂၉။ပညာေရးသည္ ကေလးငယ္တစ္ဦးစီ၏ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးႏွင့္ အစြမ္းစမ်ားကို အျပည့္အ၀ေပၚထြက္လာေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ရပါမည္။ မိဘမ်ားကို ရိုေသေလးစားမႈရွိေစရန္ႏွင့္ မိမိႏွင့္အျခား
သူမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈကို ေလးစားမႈရွိေစရန္ သင္ၾကားေပးႏုိင္ရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၀။ ကေလးမ်ားသည္ မိမိတို႕၏ မိသားစု ရိုးရာဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ ဘာသာစကားမ်ားကို တုိင္းျပည္တြင္းရွိ အမ်ားျပည္သူက သံုးစြဲသည္ျဖစ္ေစ၊ မသံုးစြဲသည္ျဖစ္ေစ၊ ကေလးမ်ားအေနျဖင့္ သင္ယူသံုးစြဲ
ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃၁။ကေလးတုိင္း အပန္းေျဖခြင့္ႏွင့္ ကစားခြင့္ရွိၿပီး လုပ္ငန္းရပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ပါ၀င္ခြင့္ရွိပါသည္။
အပိုဒ္ ၃၂။ကေလးမ်ားအတြက္ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစမည့္ သို႕မဟုတ္ ၎တို႕၏ က်န္းမားေရးႏွင့္ ပညာေရးတို႕ကို ထိခိုင္ေစမည့္ အလုပ္မ်ဳိးမလုပ္ရေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္က တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၃။ ကေလးမ်ားအား မူးယစ္ေဆး၀ါးအႏၱရာယ္မွ ကင္းေ၀ေအာင္ ႏုိင္ငံေတာ္က နည္းလမ္းအမ်ဳိမ်ဳိးသံုးၿပီး အကာအကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၄။ ကေလးမ်ားအား လိင္မႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မတရားသျဖင့္ အသံုးခ်မခံရေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ က တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၅။ ကေလးမ်ားကို ေရာင္းစားျခင္း၊ ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္ျခင္းမ်ဳိးမရွိေစရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ က ေဆာင္ရြက္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၆။ ကေလးမ်ားအား ၎တို႕၏ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို အဟန္႕အတားျဖစ္ေစေသာ မည္သည့္လုပ္ငန္းမ်ဳိးမွမဆို တားဆီးကာကြယ္ေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၇။ ဥပေဒႏွင့္ၿငိစြန္ေနေသာ ကေလးမ်ားအား လူမဆန္စြာ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ျခင္းမျပဳလုပ္ရပါ။ လူႀကီးမ်ားႏွင့္ အတူေရာေႏွာ၍ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္း မရွိေစရပါ။ မိဘမ်ားႏွင့္ အဆက္အသြယ္
မျပတ္ေစရပါ။
အပိုဒ္ ၃၈။ ကေလးမ်ားအား စစ္တပ္အတြင္း၀င္ေရာက္ျခင္းကို ႏုိင္ငံအစိုးရမ်ားက ခြင့္မျပဳရပါ။စစ္ျဖစ္ပြား ရာေဒသမ်ားမွ ကေလးမ်ားကို အထူးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၃၉။ လ်စ္လ်ဴရႈခံရသည့္ကေလးမ်ား သို႕မဟုတ္ လြဲမွားစြာျပဳမႈျခင္းခံရသည့္ကေလးမ်ားကို ပံုမွန္ စိတ္ဓာတ္ျပန္လည္ရရွိေစရန္ အထူးကူညီေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရပါမည္။
အပိုဒ္ ၄၀။ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္သည္ဟု စြပ္စြဲခံရေသာ ကေလးမ်ားသည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အကူအညီ ရယူပိုင္ခြင့္ရွိရမည္။ အလြန္ဆိုးရြားေသာ ျပစ္မႈက်ဳးလြန္မွသာ အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းမ်ဳိး ရွိရမည္ျဖစ္ပါသည္။
#ထိုင္းေတာင္ပိုင္းအေျခစိုက္ ပညာေရးဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ေဖါင္ေဒးရွင္း FED မွ 25/26.10.2014 ၌ စမြတ္ပကန္ ၌ ျပဳလုပ္က်င္းပသည့္ ႏွစ္ရက္တာ လူ႔အခြင့္အေရး အလုပ္သမား အခြင့္အေရးႏွင့္ လူမႈစီးပြားေရးရာ သင္တန္းမွ ျပန္လည္မွ်ေ၀ပါသည္။
