“ေတာဆင္႐ိုင္းေတြအေၾကာင္း ေျပာျပမယ္”

ေတာဆင္ရုိင္းေတြအေၾကာင္း မေျပာခင္ ေတာဆင္ရုိင္းနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ရင္ ဘာေတြေရွာင္ရမယ္ ဘာေတြလုပ္ရမယ္ဆုိတာ အရင္ဆုံးေျပာျပပါရေစ။
ကုိယ္ေနတဲ့ေနရာသုိ႔မဟုတ္ ရြာေတြအနားကုိ ေတာဆင္ရုိင္းမလာေအာင္ ကၽြဲရွိရင္ ကၽြဲေတြ ခ်ည္ထားလုိက္ပါလုိ႕ ဆင္အေၾကာင္းနားလည္သူတစ္ဦးကဆုိပါတယ္။ ဆင္ေတြေၾကာက္တဲ့ သတၱဝါ နည္းနည္းထဲမွာ ကၽြဲလည္းပါတာမုိ႔ ကၽြဲေတြကုိေၾကာက္တဲ့အတြက္ အဲလုိလုပ္တာလည္း နည္းလမ္းတစ္ခုလုိ႔ ဆုိပါတယ္။ က်န္တဲ့နည္းလမ္းေတြကေတာ့ အရင္သိထားၿပီးသားျဖစ္တဲ့ မီး႐ႈိ႕တာ၊ သံပုံးတီးတာေတြ ဆူညံသံေတြ ဖန္တီးလုိက္ရင္ ဆင္ေတြ အနားကပ္မလာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ေနာက္ထပ္ထူးျခားမႈတစ္ခုကေတာ့ ဆင္ေတြဟာ ေခြးေတြကုိမုန္းပါတယ္တဲ့။ ေခြးေဟာင္သံၾကားရင္ စိတ္ဆုိးတတ္ၿပီး လူကုိပါရန္ျပဳတတ္လုိ႕ အဲဒီအခ်က္ကုိ သတိထားၿပီး ဆင္ေတြအနားကုိ ေခြးေတြ ေခၚမသြားသင့္ဘူးဆုိတာ သိထားရပါမယ္။ ဆင္ေတြဟာ အလင္းေရာင္ကုိလည္း မုန္းတဲ့အတြက္ ဖုန္းကင္မရာေတြနဲ႕ အလင္းမပိတ္ဘဲ ဓာတ္ပုံရုိက္ရင္ စိတ္ဆုိးၿပီး ရန္မူတတ္လုိ႔ သတိထားရပါမယ္။ ဆုိင္ကယ္သံေတြ၊ လူသံေတြကလည္း ဆင္ရုိင္းေတြကုိ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစၿပီးေတာ့  စိတ္ရုိင္းဝင္ေစတတ္ပါသတ့ဲ။

ဆင္ေတြေျပးမယ္ဆုိရင္ တစ္နာရီကုိ ၂၅ မိုင္ႏႈန္း ခရီးေရာက္ေအာင္ေျပးႏိုင္ပါတယ္။ ေတာဆင္ရုိင္းနဲ႕ ပက္ပင္းတုိးမိရင္ လြတ္ေအာင္ေျပးဖုိ႕မလြယ္လွပါဘူး။ တကယ္လုိ႕ အနီးမွာ ေတာင္ကုန္း သုိ႕မဟုတ္ အျမင့္တစ္ေနရာရာရွိရင္ တက္ေျပးရင္ေတာ့ လြတ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေတာင္ေစာင္းလုိ မ်ိဳးမွာ ေလွ်ာဆင္း တာမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္မိပါေစနဲ႕ ဆင္ကတရြတ္ေလွ်ာလုိက္တတ္လုိ႕ သူကကုိယ့္ထက္ ပုိျမန္ႏိုင္ပါတယ္။
 
ကဲ အခုေတာ့ …..ေတာဆင္ရုိင္းေတြအေၾကာင္းေျပာပါမယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာဆင္ရုိင္းေကာင္ေရဘ ယ္ေလာက္က်န္မယ္လုိ႕ ခန္႔မွန္းမိပါသလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္း ေကာက္ယူခဲ႕တဲ႕ စာရင္းေတြအရ ေတာဆင္ရုိင္းအေကာင္ေရ ငါးေထာင္ေက်ာ္ က်န္ႏုိင္ေသးတယ္လုိ႕ ခန္႕မွန္းခဲ့ၾကေပမယ့္ ဒီႏွစ္ေတြမွာေတာ့ သုံးေထာင္ေလာက္သာ က်န္ေတာ့မယ္လုိ႔ ခန္႕မွန္းထားၾကပါတယ္။ အေကာင္ေရအတိအက်ေတာ့ မသိရႏုိင္ပါဘူး။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာဆင္ရုိင္းနဲ႕ ဆင္ယဥ္လုိ႕လူေတြအလြယ္ေခၚၾကတဲ႕ ဆင္ရယ္လုိ႕ ႏွစ္မ်ိဳးရွိၿပီး အစုိးရ ဌာနကပုိင္တာနဲ႕ ပုဂၢလိကပုိင္တဲ႕ အိမ္ေမြးဆင္ အေကာင္အေရကေတာ့ ၄၆၄၉ ေကာင္ ရွိပါတယ္။
အခု ဆင္၆ေကာင္ပါတဲ့ ေတာဆင္ရုိင္းအုပ္ မ်က္စိလည္ၿပီး ေတာေျပာင္တဲ႕ ေနရာေတြထိ ေရာက္လာ တာက ေတာေတြ ျပဳန္းတီးသြားလုိ႕ျဖစ္တယ္လုိ႕ ဆင္ကၽြမ္းက်င္သူေတြက ေထာက္ျပထားၿပီး
 ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေတာျပဳန္းတီးမႈက ေတာဆင္ရုိင္းေတြအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခုျဖစ္လာေန ၿပီလုိ႕ဆုိၾကပါတယ္။

ေတာဆင္ရုိင္းေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ႕ ေနာက္ထပ္အႏၱရာယ္တစ္ခုရွိပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့
 ေစ်းေကာင္းရတဲ႕ ဆင္စြယ္ရလုိမႈနဲ႕ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ျခင္းခံေနရတာပါဘဲ ။၂၀၁၀ ကေန ၂၀၁၄ အထိ စာရင္းေတြအရဆုိရင္ ေလးႏွစ္တာအတြင္းမွာ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခံရလုိ႕ ေတာဆင္ရုိင္း ၂၆ ေကာင္
 ေသဆုံးခဲ႕ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရာဂါဘယနဲ႕ သဘာဝေၾကာင့္ေသဆုံးရတဲ႕ အေကာင္ေရက လည္း ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ ၄၇ေကာင္ေတာင္ရွိခဲ့ပါတယ္။

ေတာေတြျပဳန္းတီးလာတာနဲ႕ လူေတြရဲ႕ လယ္ယာေျမခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းေတြကလည္း ေတာဆင္ရုိင္းေတြရဲ႕ စားက်က္ေတြ ေပ်ာက္ဆုံးကုန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လူနဲ႕ဆင္ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားမႈစိပ္လာခဲ့ၿပီး
 ေလးႏွစ္တာစာရင္းကုိ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ၆၃ မႈေတာင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

လူနဲ႕ဆင္ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လူေတြ ေသဆုံးဒဏ္ရာရခဲ့တာေတြရွိသလုိ ဆင္ေတြထိခုိက္ခဲ႕ရတာေတြ လည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဆင္ေတြကို ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္တာေတြ လုပ္ရင္ေတာ့ ေတာရုိင္းတိရိစာၦန္ႏွင့္ သဘာဝအပင္မ်ား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ သဘာဝနယ္ေျမမ်ား ထိန္းသိမ္းေရး ဥပေဒပုဒ္မ ၃၇ (က) နဲ႕ အေရးယူခံရႏုိင္ပါတယ္။ ဆင္က လုံးဝကာကြယ္ထားတဲ႕စာရင္းထဲမွာပါဝင္တဲ့အတြက္ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ခဲ့ရင္၊ ဆင္နဲ႕ဆက္စပ္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေထာင္ဒဏ္ခုနစ္ႏွစ္ျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ေငြငါးေသာင္းျဖစ္ေစ သုိ႕မဟုတ္ ျပစ္ဒဏ္ႏွစ္ရပ္လုံးျဖစ္ေစ က်ခံရႏုိင္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာဆုိရင္ ေတာဆင္ရုိင္းေတြဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အေရွ႕ပုိင္းနဲ႕ ေျမာက္ပုိင္း၊ ရွမ္းရုိးမေျမာက္
ပုိင္းနဲ႕ ေတာင္ပုိင္း ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ အထက္ပုိင္းနဲ႕ ေတာင္ပုိင္း၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း ၊ ရခုိင္ (ေမယုေတာင္တန္း၊ ရခုိင္ရုိးမ) ၊ ကယားနဲ႔ကရင္ျပည္နယ္ ဆက္စပ္ေဒသ ၊ ကရင္ (သံလြင္အေရွ႕ျခမ္း) ၊မြန္၊ ပဲခူးရုိးမ( အလယ္ ပုိင္း၊ ေအာက္ပုိင္း) တနသၤာရီတုိင္းနဲ႕ ရန္ကုန္တုိင္း ( တုိက္ႀကီး၊ေမွာ္ဘီ၊ လွည္းကူး) တုိ႕မွာ က်န္ရွိက်က္ စားေနတယ္လုိ႕ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးနဲ႕ သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တျခားအာရွႏုိင္ငံမ်ားလုိပဲ အာရွဆင္မ်ိဳးစိတ္ ဆင္တစ္မ်ိဳးသာ ေနထုိင္ က်က္စားပါတယ္။ ကမာၻမွာေတာ့ အာရွဆင္အေကာင္ေရဟာ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့နည္းလာၿပီးတစ္ကမာၻလုံးမွာ ေကာင္ေရ
ႏွစ္သိန္းေလာက္ ဘဲ က်န္ႏုိင္ၿပီး ေတာထဲမွာေနထိုင္က်က္စားတဲ႕အေကာင္ေရကေတာ့ သုံးေသာင္း ခြဲကေန ေလးေသာင္းၾကားမွာ ရွိႏိုင္တယ္လုိ႕ ကမာၻ႕ေတာရုိင္းတိရိစာၦန္ ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ႀကီးက ခန္႕မွန္း ထားပါတယ္။

(ဆင္နဲ႕ပတ္သက္တဲ႕ အခ်က္အလက္ ဗဟုသုတအခ်ိဳ႕ကုိ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီးဌာနနဲ႕ Save Elephant Foundation တုိ႔မွ ရရွိ၊ေျဖၾကားေပးထားပါတယ္)

7Day News Journal's