၂၁ ရာစုႏွစ္အတြင္း ကမၻာ့အပူခ်ိန္တိုးႏႈန္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေအာက္ပုိင္းေဒသရွိ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား လုံး၀ေပ်ာက္ ကြယ္သြားႏိုင္သည့္အေျခအေနရွိေနေၾကာင္း မုိးေလ၀သပညာရွင္ ဦးထြန္းလြင္က သတိေပးေျပာၾကား သည္။
၂၁ ရာစုကုန္ပုိင္းတြင္ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအားလံုး အပူခ်ိန္ ၄ ဒီဂရီ သာ တိုးမည္ျဖစ္ေသာ္လည္းျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ၁ ဒီဂရီပုိမိုၿပီး ၅ ဒီဂရီ အထိတိုးလာႏိုင္ ေၾကာင္း၎က ရွင္းျပသည္။
အပူခ်ိန္တိုးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ကာကြယ္ရန္ လိုအပ္သည့္ ျပင္ဆင္မႈ မ်ား ၊ ေလ့လာမႈမ်ား မလုပ္ႏိုင္ပါကျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အဓိကၿမိဳ႕ႀကီးမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း မိုးေလ၀သ ပညာရွင္ ဦးထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
၂၀၇၀ ျပည့္ႏွစ္၌ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဆိုသည္မွာ ရွိေတာ့မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ၂၀၈၀ တြင္ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပဲခူးတိုင္း တို႔ ၏ သံုးပံုႏွစ္ပံုမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားသည္ ကမၻာ့သမိုင္းတြင္ အပူဆံုးျဖစ္ခဲ့ၿပီးျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ Global Warning ကို မည္သို႔မွ် ေရွာင္လႊဲ၍ မရဘဲ မိေနေၾကာင္းႏွင့္ လိုအပ္သည့္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ရေသးေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားကသံုးသပ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္သည္ လ်င္ျမန္စြာ ပ်က္စီး ယိုယြင္းေနေၾကာင္း ျပည္တြင္း ျပည္ပ ပညာရွင္မ်ားကလည္းေထာက္ျပလ်က္ရွိသည္။ျပည္ပပညာရွင္၊ သုေတသနအဖြဲ႕မ်ား ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မ်ားအရ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ ထိခိုက္မႈ အဆိုးဆုံးခံရသည့္ ၁၀ ႏိုင္ငံ စာရင္းသည္ ဒုတိယေနရာတြင္ေရာက္ ရွိေနသည့္အျပင္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္း၏ ထိခိုက္မႈဒဏ္ကုိ အဆိုးဆုံးခံရမည့္ ႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္လည္း ဒုတိယေနရာသုိ႔ေရာက္ရွိေနသည္။
အပူခ်ိန္မ်ားတိုးျခင္း၊ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္ျခင္းတို႔သည္ Global Warning ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈ၏ ဆိုးက်ဳိး မ်ားျဖစ္ၿပီး ၎၏ သက္ေရာက္မႈ (Impact) မ်ားကို အေရွကေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားမွ ေလ့လာ စူးစမ္း၍ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ စတင္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ထူးျခားစြာ ထိခိုက္မည့္မိမိတို႔ႏိုင္ငံသည္ Global Warming ၏ Imparct မ်ားကို မေလ့လာဘဲ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ မ်ားမရွိေၾကာင္း ဦးထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
“သူမ်ားႏိုင္ငံေတြ အကုန္ေလ့လာၿပီးၿပီ၊ ဘာမွမလုပ္ရေသးတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ေက်နပ္စရာ တစ္ကြက္မွ မရွိဘူး၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အပူဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ေတာ့မယ္၊ အားလံုးႀကိဳ တင္ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္သင့္ၿပီ”ဟု ၎က ေျပာၾကားသည္။
၂၁ ရာစုကုန္ပုိင္း အပူခ်ိန္တုိးလာခ်ိန္တြင္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ ဆားငန္ ေရမ်ား ၀င္လာၿပီး ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမ်ား က်ဳံ႕သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ ပညာရွင္ မ်ားက သုံးသပ္သည္။
ထို႔ျပင္ ေသာက္သုံးေရျပတ္လပ္ျခင္း၊ စုိက္ပ်ဳိးေျမပ်က္၍ ဆန္ေရစပါး ရွားပါးျခင္း၊ ငါးလုပ္ငန္း မ်ား ပ်က္ ဆီးျခင္း ၊ ေတာတာင္မ်ား မီးေလာင္ကၽြမ္းျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေၾကာင္း၎တို႔က ဆိုသည္။
ကမၻာႀကိး၏ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စိမ္းလန္းသည့္ သစ္ေတာ့မ်ားႏွင့္ ဖံုးအုပ္ထားၿပီး စတုရန္းမီတာ သန္းေပါင္း ၄၀၀ ရွိေၾကာင္း၊ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ ႏွင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း သစ္ေတာ ဧရိယာစတုရန္းမီတာ
၇၃၂၀၀ ပ်က္စီးသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာရျခင္းသည္ လူသား တို႔ကိုယ္တိုင္ ဖန္တီး ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လူသားမ်ားပင္ ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရမည့္ ျပႆနာျဖစ္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးယိုယြင္းမႈမ်ားကို အမွတ္တမဲ့ မေနသင့္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ ဦးအုန္းကေျပာၾကား သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဆိုးရြာလာတဲ့ အက်ဳိးဆက္မ်ားကို ေသခ်ာေလ့လာသုေတသနျပဳ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထိန္း သိမ္းျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သုေတသနအေနျဖင့္ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးျခင္း မရွိေၾကာင္း ဦးထြန္းလြင္က ေျပာၾကားသည္။
ကမၻာ့ပူေႏြးမႈကုိ ကာကြယ္ေပးမည့္ ျမန္မာ့ သစ္ေတာမ်ားသည္ ေျမ အသံုးခ်မႈသို႔ ေျပာင္းပစ္ေနျခင္းႏွင့္ အျခားအေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ေၾကာင့္ပ်က္စီးေနရသကဲ့သို႔ သဘာ၀ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မႈ မရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ သစ္ေတာ အရည္အေသြးမ်ား က်ဆင္းလ်က္ရွိရာ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ အတြင္း ကြ်န္းႏွင့္ ပ်ဥ္းကတိုး တို႔၏ ထုထည္ႏွင့္ ပါ၀င္မႈ ရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားသိသိသာသာ က်ဆင္းခဲ့ရာ ကြ်န္းသစ္သည္ ၁၉၉၀ တြင္ ကုဗ မီတာသန္းေပါင္း ၂၄၁ ဒသမ ၉၁ ႏွင့္ ပါ၀င္မႈ ၈ ဒသမ ၆၃ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေနရာမွကုဗမီတာ သန္းေပါင္း ၁၄၉ ဒသမ ၄ ႏွင့္ ပါ၀င္မႈ ၅ ဒသမ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ က်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိပ္တန္းသစ္ ၁၀မ်ိဳးကို ၾကည့္ လွ်င္လည္း ထုထည္ ကုဗမီတာ သန္းေပါင္း ၁၃၄၀ ဒသမ ၀၅ ႏွင့္ ပါ၀င္မႈ ၄၇ ဒသမ ၈၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေန ရာမွ ထုထည္ ကုဗမီတာ သန္းေပါင္း ၅၅၉ ဒသမ ၆၂ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ပါ၀င္မႈ ၁၉ ဒသမ ၅၁ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ က်ဆင္းခဲ့ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ သစ္ေတာဦးစီးဌာနတို႔ထံမွ စုံစမ္းသိရွိရသည္။
ေတာင္ယာလုပ္ရန္ ႐ႈိ႕သည့္မီးေလာင္ျခင္း အပါအ၀င္ ေတာမီးေလာင္မႈျခင္းမ်ားလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ တြင္ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းကလည္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈကုိ အားေပးေနေၾကာင္း အမ်ဳိးသား သဘာ၀ေဘး အႏၱရာယ္ကာကြယ္တားဆီးေရးေကာ္မတီက ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရလည္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာရွ၏ စက္မႈအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ခုျဖစ္သည့္တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔ အၾကား တြင္ က်ေရာက္ျခင္းကလည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈကုိ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ႀကီးႀကီး မားမားျဖစ္ေစႏိုင္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက သုံးသပ္ထားသည္။
ေရးသားသူ- ေမာင္ထက္
တည္းျဖတ္သူ- ဂ်ဴးဂ်ဴးလိႈင္
By The Express Times
