ဧရာ၀တီ
“က်ေနာ္တို႔ အနာဂတ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အျပန္အလွန္
အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ အတိတ္အေတြ႕အႀကံဳအရ အတူတကြ ရပ္တည္သင့္တယ္။
က်ေနာ္တို႔ၾကားမွာ မည္သည့္ နားလည္မႈလြဲမွားျခင္း အတြက္မွ် အခ်ိန္ မရွိ
ေစဘဲ က်ေနာ္တို႔ နွစ္နိုင္ငံၾကားမွာ ပိုမိုေကာင္းမြန္နီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ဖို႔ မည့္္သည့္ အားထုတ္ မႈကိုမွ် ခ်န္လွပ္မထားသင့္ဘူး။ အဲဒီလို ဆက္ဆံေရးကို ရင္းနွီးတဲ့ ပုံမွန္ ထိေတြ႔မႈေတြနဲ႔သာ ထိန္းသိမ္းထား
ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ရန္ကုန္တြင္ ဖရာရာ အႏူမန္ရာဂ်ဟြန္ ဦးေဆာင္သည့္ ထိုင္းကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ကို ထိုသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ဆိုင္ယမ္နွင့္ ဘားမားဟု
ေခၚေသာ နွစ္နိုင္ငံတို႔သည္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး မရွိၾကေပ။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံရွိ ဘာသာေရး ကိုယ္စား လွယ္မ်ားနွင့္ ပညာရွင္မ်ားမွာမူ မၾကာခဏ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ ရွိၾကသည္။
မၾကာေသးမီက ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ၃ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္တခုလံုးတြင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုနွစ္ ၇ ခုနီးပါးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ထိုင္း-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အျမင္ကို ဆက္လက္ ပဲ့တင္ထပ္ခဲ့သည္။ မဟာခ်ိဳင္တြင္ ခရီးတေထာက္ ရပ္နားစဥ္ နိုင္ငံျခာေရး ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ အထူး ေဟာေျပာ ပို႔ခ်မႈတခု ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အစိုးရအိမ္ေတာ္ နွစ္နိုင္ငံေဆြးပြဲနွင့္ သတင္းရွင္းလင္းပြဲ မ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ နွစ္နိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး လက္ရွိ အေျခအေနကို ယခင္မႀကံဳဖူးေသာ အေျခအေနဟု ၿပံဳးၿပံဳးရႊင္ရႊင္ေျပာၿပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိလွသည္။
သူ၏ အထူးပို႔ခ်ခ်က္တြင္ နိုင္ငံေတာ္အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္သည္ အနာဂတ္တြင္ ပိုမိုၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး တရားဥပေဒ အေျချပဳႂကြယ္ဝေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ထူေထာင္ရာတြင္ လူငယ္မ်ား၏ အခန္းကဏၰ အေၾကာင္းေျပာသည္။
ျမန္မာနွင့္ထိုင္း နွစ္နိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္နိင္ေသာ ကိစၥမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးသည္။ အာဆီယံ အေန အထားအရ ဆိုပါက ေဒသတြင္းနွင့္ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား နိုးၾကားေစေသာ မိန္႔ခြန္းတခု ေျပာခြင့္ေပး
ျခင္းမွာ မႀကံဳစဖူး ထူးျခားေသာ အခါသမယ ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ အာဆီယံမွ လာေရာက္လည္ပတ္
ေသာဂုဏ္သေရရွိ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားသည္ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝန္းကိုသာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကၿပီး လူငယ္ မ်ားကို မေျပာၾကေပ။ ဤအခ်က္သည္ အာစီယံတြင္ လမ္းေၾကာင္သစ္တခုကို စတင္ေပးလိုက္နိုင္သည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားသည္ ဤေဒသတြင္း ခရီးစဥ္မ်ားအတြင္း ငယ္႐ြယ္ေသာ အာဆီယံ ေက်ာင္းသားမ်ားနွင့္ ေတြဆုံေျပာၾကားခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
ပူးတြဲသတင္း စာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္အိုခ်ာက နွစ္ေပါင္း ၇၀၀ ၾကာ နယ္ပယ္ အသီး သီးတြင္ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးစီးပြားျဖင့္ နက္ရွိုင္းစြာ ယွက္ႏႊယ္ေနသာ ဆက္ဆံေရးကို ဖြင့္ဆိုရန္အတြက္
ျမန္မာနိုင္ငံကို သဘာဝတရားက ေပးေသ ာပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ သို႔မဟုတ္ ဟန္ဆြန္ သမာခ်တ္ အျဖစ္ သရုပ္ေဖာ္သည္။ ျမန္မာ၏ လံုၿခံဳေရးနွင့္ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာေရးသည္ ထိုင္း၏ လုံၿခံဳေရးနွင့္ ႂကြယ္ဝခ်မ္း
သာေရးျဖစ္သည္ဟုပင္ သူက ဆိုလိုက္ပါေသးသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားနွင့္ ၎တို႔၏ ဆိုး႐ြားလွေသာ ကံၾကမၼာကို မ်ားစြာ အာရံုစူးစိုက္ခဲ့သည္မွာလည္း အထင္အရွားပင္ ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီနွစ္မ်ားအတြင္း ၎တို႔၏ အခက္အခဲမ်ားနွင့္ ေသြးစုပ္ခံရမႈ ဇာတ္ လမ္းမ်ားသည္ နိုင္ငံတကာ သတင္းေခါင္းႀကီးမ်ားတြင္ လႊမ္းမိုးေနခဲ့ၿပီး နိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာကို မွိန္သြားေစခဲ့ သည္။ ပိုမိုဆိုး႐ြားသည္မွာ နိုင္ငံျခား အစိုးရမ်ားသည္ ဤျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္း ကို ထိုင္းနိုင္ငံက တာဝန္ယူရမည္ဟု ယူဆၿပီး အေရးယူ ပိ္တ္ဆို႔မႈမ်ားျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား၏ အေျခအေနမွာ လူကုန္ကူးမႈနွင့္ ကြ်န္ျပဳလုပ္အားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ လက္ရွိ အစိုးရက က်င့္သုံးေသာ လုံုးဝသည္းမခံေရး နည္းလမ္းဟုေခၚသည့္ နည္းလမ္းေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္နွစ္အတြင္း ေျပာင္းလဲေနသည္။ အက်င့္ပ်က္ အရာရွိမ်ားနွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအေပၚအျမတ္ထုတ္
ေနေသာ ၾသဇာႀကီးေသာ အုပ္စုမ်ားကို ဖမ္းဆီးသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ပိုမိုေကာာင္းမြန္စြာ ကာကြယ္ရန္ ပေဝသဏီက ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္ၿပီး ဥပေဒသစ္မ်ား ျပဌာန္းသည္။ သို႔ေသာ္ ဤအားထုတ္မႈမ်ားသည္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးေသာ အားထုတ္မႈမ်ားဟု ယူဆၾကသည္။
သူ၏ ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆုံးေန႔တြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ားနွင့္ ပတ္သက္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး
ေဖာက္မႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေသာ စမြတ္စခြန္ ျပည္နယ္မွ အရာရွိတစုကို စြပ္စြဲထားေသာ ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ားအတြက္ စမ္းကမ္းအရ အေရးယူမႈ၊ ဥပေဒအရ အေရးယူမႈမ်ားျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ရုတ္တရက္ေျပာင္း
ေရႊ႕ ခဲ့သည္။ ၎တို႔တြင္ ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး မန္ရက္ရာတာစူခြန္ သာမက ျပည္သူ႔ဥပေဒအရာရွိမ်ား၊ ရဲမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာနွစ္အတြင္း တရားခံ ၁၀၀ နီးပါးကိုလည္း စြဲခ်က္တင္ခဲ့သည္။
မဟာခ်ိဳင္သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ျခင္းသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက နွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္
ေသာ လူကုန္ကူးမႈနွင့္ တရားမဝင္ ငါးခိုးဖမ္းမႈ အစီအရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး
ေဖာက္မႈနွင့္ လုပ္အား ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ က်ဆင္းေနေသာ နိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ေရးအတြက္ တနည္းမက ထူးျခားသည္။ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ထိုင္းနိုင္ငံ အေျခအေနကို ျပန္လည္ သုံးသပ္မည္ျဖစ္ၿပီး လတ္တေလာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္အဆင္႔ ၃ မွ ျမႇင့္တင္ေပး၊ မေပးကို ဆုံုးျဖတ္မည္ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အလုပ္သမားမ်ား၏ လုပ္ငန္းခြင္သို႔ သြားေရာက္မႈ နွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား၏ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားသည္ ၎တို႔၏ အေျခအေန အႀကီးအက်ယ္တိုးတက္ မႈကို ျပသ သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းအတြက္ သူက ထိုင္းအစိုးရကို ေက်းဇူးတင္ၿပီး ေကာင္းမြန္စြာ
ေနထိုင္ရန္ ၎တို႔ကို တိုက္တြန္းသည္။ ထိုင္းနိုင္ငံမွ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားသည္ အိမ္ရွင္၏ ဧည့္သည္ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ၎တို႔သည္ အိမ္ရွင္မ်ားသို႔ ခ်စ္ခင္ရိုးသားစြာ ျပဳမူသင့္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာသည္။ ဤအေျခအေနသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၄ နွစ္ အတိုက္အခံဘဝက အလုပ္သမားမ်ားကို ၎တို႔ အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ရန္ ေျပာခဲ့ေသာ ထုိင္းနိုင္ငံသို႔ ပထမအႀကိမ္ သြားေရာက္ လည္ပတ္စဥ္ ထက္ မ်ားစြာကြာျခားေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္။
ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ရွိစဥ္ ဤ အလုပ္သမားမ်ား၏ သာယာဝေျပာမႈ အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ ကြ်မ္းက်င္မႈ ျမႇင့္တင္
ျခင္းနွင့္ စြမ္းရည္ တည္ေဆာက္မႈတြင္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ပိုမိုတိုးတက္မႈကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျမင္လို သည္မွာလည္း ထင္ရွားလွသည္။ တရားဝင္ အတည္မျပဳနိုင္ေသာ စာရင္းအရ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၄၊ ၅ သန္းခန္႔နွင့္ ေဒသ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူမ်ားသည္ ထုိင္းနိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေနသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္နွစ္ အတြင္း အလုပ္သမား ၁ ဒသမ ၅ သန္းကို မွတ္ပုံတင္နိုင္ခဲ့ၿပီး အလုပ္လုပ္ရန္၊ ပညာေရးနွင့္ က်န္းမာေရး
ေစာင့္ေရွာက္မႈ အပါအဝင္ လူမႈဖူလံုေရး ခံစားခြင့္မ်ား ရရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ လာမည့္လမ်ားအတြင္း ပိုမို မွတ္ပုံတင္ေပးမည္ဟုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
လြန္ခဲ့ေသာလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာနွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ ၃ ခုလံုးသည္
ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔မႈ၊ စြမ္းရည္ တည္
ေဆာက္မႈမ်ားနွင့္သာ သီးျခားဆက္စပ္ေနသည္။ တနည္းဆိုရပါက ၎တို႔သည္ ထိုင္းအလုပ္သမား ဥပေဒ မ်ား၏ အကာအကြယ္ေအာက္ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္တြင္ ယခင္နွစ္က ကေမၻာဒီယားနွင့္ ခ်ဳပ္ ဆိုသည့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နွင့္ အလားတူေသာ အလုပ္သမား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အစိုးရျခင္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈျဖင့္ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မၾကာခဏဆိုသလို ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ထိုင္း -ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အျမင္ကို ထင္ဟပ္ျပသည္။ အထက္တြင္ ကိုးကားခဲ့ေသာ သူ႔ဖခင္၏ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ မိန္႔ ခြန္းတြင္ နွစ္နိုင္ငံစလုံးသည္ တူညီေသာ အခ်က္အမ်ားအျပားရွိၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ ယုံၾကည္မႈနွင့္ ထုံးတမ္း စဥ္ လာတြင္ တူညီေသာအခ်က္ အမ်ားအျပားရွိသည္ဟု သူ၏ဖခင္က ေျပာခဲ့သည္။ အေရးအႀကီးဆုံုး အခ်က္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ တဦးနွင့္တဦး ေလးစားရန္နွင့္ တဦး၏စြမ္းရည္ကို တဦးက ေလးစား အားက်ရန္ ေလ့လာရမည္ဟု ေျပာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နီးကပ္ေသာ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ၿပီး ရွည္လ်ားေသာ နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္မႈရွိသကဲ့သို႔ ထိုင္းနွင့္ျမန္မာ နွစ္နိုင္ငံလံုး တြင္ ေခတ္ေကာင္းမ်ားနွင့္ ေခတ္ဆိုးမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေလး ထား ေျပာဆိုသည္။ ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္ျဖစ္ေသာ မတည္ၿမဲမႈကို ေထာက္ျပၿပီး နွစ္ဘက္စလုံးက ဆက္ဆံ
ေရးကို အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမည္ဟု သူကေျပာသည္။ ပရာ႐ြတ္ ကလည္း ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ၿပီး ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မွ ေဒသစြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးလာသူမ်ား ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ေရး အပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ဘက္စုံတိုးတက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးရန္ ထိုင္းနိုင္ငံက လုပ္နိုင္သမွ် အစြမ္းကုန္လုပ္မည္ဟု ကတိျပဳ သည္။ လတ္တေလာတြင္ ျမန္မာ၊ ထိုင္းနွင့္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံးတို႔သည္ ဤစီမံခ်က္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနသည္။
ေနာက္အခ်က္မွာ ထိုင္းက ေနျပည္ေတာ္က ေတာင္းသည့္ မည္သည့္ အကူအညီမဆို ေပးမည္ဟုဆိုကာ လတ္တေလာ ျမန္မာျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အေပၚအျပည္အဝ ေထာက္ခံမႈ ျပသျခင္းျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုနွစ္ ၄ ခုလုံးတြင္ နယ္စပ္ခြထိုင္ေနေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားသည္ အဆင္မေျပမႈွနွင့္ အေနာက္ဘက္ အိမ္နီးခ်င္းအေပၚမယုံၾကည္မႈတို႔ကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ယခုအခါ အရွည္ အၾကာ ရွိခဲ့ေသာ သံသယတို႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္နွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
အဆင္ေျပသလို ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး ေခတ္မွာ ကုန္ဆုံးသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္၏ ခရီးစဥ္အၿပီး ပူပူေႏြးေႏြးတြင္ နွစ္နိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပိုမိုခိုင္မာေစရန္ ထိုင္း ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပရာဝစ္ (တ္) ဝုန္ဆူဝန္သည္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။
ရာစုနွစ္တဝက္ေက်ာ္တြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ နွစ္နိုင္ငံလုံးသည္ ပိုမိုတည္ၿငိမ္ၿပီး ႀကိဳတင္မွန္းဆနိုင္မည့္ ပုံမွန္အလုပ္ျဖစ္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို စစ္မွန္စြာ စတင္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေရရွည္တြင္ ၎တို႔၏ အသစ္ေတြ႕ ရွိေသာ ယုံၾကည္မႈအားထားမႈသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကုန္းေျမမ၏ ပထဝီနိုင္ငံေရးနွင့္ ပထဝီစီးပြားေရး ရႈခင္းအေပၚ သက္ေရာက္လာမည္ ျဖစ္သည္။
(The Nation သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Kavi Chongkittavorn ၏ Suu Kyi revives her father’s appeal for Thai-Myanmar ties ကို ျမင့္ဝင္းသိန္း ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ေစဘဲ က်ေနာ္တို႔ နွစ္နိုင္ငံၾကားမွာ ပိုမိုေကာင္းမြန္နီးကပ္တဲ့ ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ဖို႔ မည့္္သည့္ အားထုတ္ မႈကိုမွ် ခ်န္လွပ္မထားသင့္ဘူး။ အဲဒီလို ဆက္ဆံေရးကို ရင္းနွီးတဲ့ ပုံမွန္ ထိေတြ႔မႈေတြနဲ႔သာ ထိန္းသိမ္းထား
ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။”
၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ရန္ကုန္တြင္ ဖရာရာ အႏူမန္ရာဂ်ဟြန္ ဦးေဆာင္သည့္ ထိုင္းကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ကို ထိုသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ဆိုင္ယမ္နွင့္ ဘားမားဟု
ေခၚေသာ နွစ္နိုင္ငံတို႔သည္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး မရွိၾကေပ။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံရွိ ဘာသာေရး ကိုယ္စား လွယ္မ်ားနွင့္ ပညာရွင္မ်ားမွာမူ မၾကာခဏ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ ရွိၾကသည္။
မၾကာေသးမီက ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ၃ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္တခုလံုးတြင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုနွစ္ ၇ ခုနီးပါးက ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ထိုင္း-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အျမင္ကို ဆက္လက္ ပဲ့တင္ထပ္ခဲ့သည္။ မဟာခ်ိဳင္တြင္ ခရီးတေထာက္ ရပ္နားစဥ္ နိုင္ငံျခာေရး ဝန္ႀကီးဌာနတြင္ အထူး ေဟာေျပာ ပို႔ခ်မႈတခု ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ အစိုးရအိမ္ေတာ္ နွစ္နိုင္ငံေဆြးပြဲနွင့္ သတင္းရွင္းလင္းပြဲ မ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ နွစ္နိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး လက္ရွိ အေျခအေနကို ယခင္မႀကံဳဖူးေသာ အေျခအေနဟု ၿပံဳးၿပံဳးရႊင္ရႊင္ေျပာၿပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိလွသည္။
သူ၏ အထူးပို႔ခ်ခ်က္တြင္ နိုင္ငံေတာ္အႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္သည္ အနာဂတ္တြင္ ပိုမိုၿငိမ္းခ်မ္းၿပီး တရားဥပေဒ အေျချပဳႂကြယ္ဝေသာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ထူေထာင္ရာတြင္ လူငယ္မ်ား၏ အခန္းကဏၰ အေၾကာင္းေျပာသည္။
ျမန္မာနွင့္ထိုင္း နွစ္နိုင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္နိင္ေသာ ကိစၥမ်ားကိုလည္း ေဆြးေႏြးသည္။ အာဆီယံ အေန အထားအရ ဆိုပါက ေဒသတြင္းနွင့္ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားမ်ားအား နိုးၾကားေစေသာ မိန္႔ခြန္းတခု ေျပာခြင့္ေပး
ျခင္းမွာ မႀကံဳစဖူး ထူးျခားေသာ အခါသမယ ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္အားျဖင့္ အာဆီယံမွ လာေရာက္လည္ပတ္
ေသာဂုဏ္သေရရွိ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ားသည္ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝန္းကိုသာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကၿပီး လူငယ္ မ်ားကို မေျပာၾကေပ။ ဤအခ်က္သည္ အာစီယံတြင္ လမ္းေၾကာင္သစ္တခုကို စတင္ေပးလိုက္နိုင္သည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားသည္ ဤေဒသတြင္း ခရီးစဥ္မ်ားအတြင္း ငယ္႐ြယ္ေသာ အာဆီယံ ေက်ာင္းသားမ်ားနွင့္ ေတြဆုံေျပာၾကားခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။
ပူးတြဲသတင္း စာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္အိုခ်ာက နွစ္ေပါင္း ၇၀၀ ၾကာ နယ္ပယ္ အသီး သီးတြင္ အျပန္အလွန္ အက်ိဳးစီးပြားျဖင့္ နက္ရွိုင္းစြာ ယွက္ႏႊယ္ေနသာ ဆက္ဆံေရးကို ဖြင့္ဆိုရန္အတြက္
ျမန္မာနိုင္ငံကို သဘာဝတရားက ေပးေသ ာပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ သို႔မဟုတ္ ဟန္ဆြန္ သမာခ်တ္ အျဖစ္ သရုပ္ေဖာ္သည္။ ျမန္မာ၏ လံုၿခံဳေရးနွင့္ ႂကြယ္ဝခ်မ္းသာေရးသည္ ထိုင္း၏ လုံၿခံဳေရးနွင့္ ႂကြယ္ဝခ်မ္း
သာေရးျဖစ္သည္ဟုပင္ သူက ဆိုလိုက္ပါေသးသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားနွင့္ ၎တို႔၏ ဆိုး႐ြားလွေသာ ကံၾကမၼာကို မ်ားစြာ အာရံုစူးစိုက္ခဲ့သည္မွာလည္း အထင္အရွားပင္ ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီနွစ္မ်ားအတြင္း ၎တို႔၏ အခက္အခဲမ်ားနွင့္ ေသြးစုပ္ခံရမႈ ဇာတ္ လမ္းမ်ားသည္ နိုင္ငံတကာ သတင္းေခါင္းႀကီးမ်ားတြင္ လႊမ္းမိုးေနခဲ့ၿပီး နိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာကို မွိန္သြားေစခဲ့ သည္။ ပိုမိုဆိုး႐ြားသည္မွာ နိုင္ငံျခား အစိုးရမ်ားသည္ ဤျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္း ကို ထိုင္းနိုင္ငံက တာဝန္ယူရမည္ဟု ယူဆၿပီး အေရးယူ ပိ္တ္ဆို႔မႈမ်ားျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ၾကသည္။
သို႔ေသာ္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား၏ အေျခအေနမွာ လူကုန္ကူးမႈနွင့္ ကြ်န္ျပဳလုပ္အားကို တိုက္ဖ်က္ရန္ လက္ရွိ အစိုးရက က်င့္သုံးေသာ လုံုးဝသည္းမခံေရး နည္းလမ္းဟုေခၚသည့္ နည္းလမ္းေၾကာင့္ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္နွစ္အတြင္း ေျပာင္းလဲေနသည္။ အက်င့္ပ်က္ အရာရွိမ်ားနွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအေပၚအျမတ္ထုတ္
ေနေသာ ၾသဇာႀကီးေသာ အုပ္စုမ်ားကို ဖမ္းဆီးသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ပိုမိုေကာာင္းမြန္စြာ ကာကြယ္ရန္ ပေဝသဏီက ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္ၿပီး ဥပေဒသစ္မ်ား ျပဌာန္းသည္။ သို႔ေသာ္ ဤအားထုတ္မႈမ်ားသည္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးေသာ အားထုတ္မႈမ်ားဟု ယူဆၾကသည္။
သူ၏ ခရီးစဥ္ ေနာက္ဆုံးေန႔တြင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္း လုပ္သားမ်ားနွင့္ ပတ္သက္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး
ေဖာက္မႈမ်ား မၾကာခဏ ျဖစ္ပြားေသာ စမြတ္စခြန္ ျပည္နယ္မွ အရာရွိတစုကို စြပ္စြဲထားေသာ ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ားအတြက္ စမ္းကမ္းအရ အေရးယူမႈ၊ ဥပေဒအရ အေရးယူမႈမ်ားျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ရုတ္တရက္ေျပာင္း
ေရႊ႕ ခဲ့သည္။ ၎တို႔တြင္ ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး မန္ရက္ရာတာစူခြန္ သာမက ျပည္သူ႔ဥပေဒအရာရွိမ်ား၊ ရဲမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာနွစ္အတြင္း တရားခံ ၁၀၀ နီးပါးကိုလည္း စြဲခ်က္တင္ခဲ့သည္။
မဟာခ်ိဳင္သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ျခင္းသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက နွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္
ေသာ လူကုန္ကူးမႈနွင့္ တရားမဝင္ ငါးခိုးဖမ္းမႈ အစီအရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး
ေဖာက္မႈနွင့္ လုပ္အား ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ က်ဆင္းေနေသာ နိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သိကၡာ တိုးတက္ေရးအတြက္ တနည္းမက ထူးျခားသည္။ ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ထိုင္းနိုင္ငံ အေျခအေနကို ျပန္လည္ သုံးသပ္မည္ျဖစ္ၿပီး လတ္တေလာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္အဆင္႔ ၃ မွ ျမႇင့္တင္ေပး၊ မေပးကို ဆုံုးျဖတ္မည္ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အလုပ္သမားမ်ား၏ လုပ္ငန္းခြင္သို႔ သြားေရာက္မႈ နွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ား၏ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားသည္ ၎တို႔၏ အေျခအေန အႀကီးအက်ယ္တိုးတက္ မႈကို ျပသ သည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းအတြက္ သူက ထိုင္းအစိုးရကို ေက်းဇူးတင္ၿပီး ေကာင္းမြန္စြာ
ေနထိုင္ရန္ ၎တို႔ကို တိုက္တြန္းသည္။ ထိုင္းနိုင္ငံမွ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားသည္ အိမ္ရွင္၏ ဧည့္သည္ျဖစ္ၿပီး ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ ၎တို႔သည္ အိမ္ရွင္မ်ားသို႔ ခ်စ္ခင္ရိုးသားစြာ ျပဳမူသင့္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာသည္။ ဤအေျခအေနသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ၄ နွစ္ အတိုက္အခံဘဝက အလုပ္သမားမ်ားကို ၎တို႔ အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ရန္ ေျပာခဲ့ေသာ ထုိင္းနိုင္ငံသို႔ ပထမအႀကိမ္ သြားေရာက္ လည္ပတ္စဥ္ ထက္ မ်ားစြာကြာျခားေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္။
ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ရွိစဥ္ ဤ အလုပ္သမားမ်ား၏ သာယာဝေျပာမႈ အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ ကြ်မ္းက်င္မႈ ျမႇင့္တင္
ျခင္းနွင့္ စြမ္းရည္ တည္ေဆာက္မႈတြင္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ပိုမိုတိုးတက္မႈကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျမင္လို သည္မွာလည္း ထင္ရွားလွသည္။ တရားဝင္ အတည္မျပဳနိုင္ေသာ စာရင္းအရ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သား ၄၊ ၅ သန္းခန္႔နွင့္ ေဒသ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရသူမ်ားသည္ ထုိင္းနိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေနသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္နွစ္ အတြင္း အလုပ္သမား ၁ ဒသမ ၅ သန္းကို မွတ္ပုံတင္နိုင္ခဲ့ၿပီး အလုပ္လုပ္ရန္၊ ပညာေရးနွင့္ က်န္းမာေရး
ေစာင့္ေရွာက္မႈ အပါအဝင္ လူမႈဖူလံုေရး ခံစားခြင့္မ်ား ရရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ လာမည့္လမ်ားအတြင္း ပိုမို မွတ္ပုံတင္ေပးမည္ဟုလည္း ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
လြန္ခဲ့ေသာလက လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ နားလည္မႈ စာခြ်န္လႊာနွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ ၃ ခုလံုးသည္
ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔မႈ၊ စြမ္းရည္ တည္
ေဆာက္မႈမ်ားနွင့္သာ သီးျခားဆက္စပ္ေနသည္။ တနည္းဆိုရပါက ၎တို႔သည္ ထိုင္းအလုပ္သမား ဥပေဒ မ်ား၏ အကာအကြယ္ေအာက္ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။ အနာဂတ္တြင္ ယခင္နွစ္က ကေမၻာဒီယားနွင့္ ခ်ဳပ္ ဆိုသည့္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နွင့္ အလားတူေသာ အလုပ္သမား သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အစိုးရျခင္း ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈျဖင့္ ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။
နွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြးစဥ္အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မၾကာခဏဆိုသလို ဖခင္ျဖစ္သူ၏ ထိုင္း -ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး အျမင္ကို ထင္ဟပ္ျပသည္။ အထက္တြင္ ကိုးကားခဲ့ေသာ သူ႔ဖခင္၏ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ မိန္႔ ခြန္းတြင္ နွစ္နိုင္ငံစလုံးသည္ တူညီေသာ အခ်က္အမ်ားအျပားရွိၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ ယုံၾကည္မႈနွင့္ ထုံးတမ္း စဥ္ လာတြင္ တူညီေသာအခ်က္ အမ်ားအျပားရွိသည္ဟု သူ၏ဖခင္က ေျပာခဲ့သည္။ အေရးအႀကီးဆုံုး အခ်က္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ တဦးနွင့္တဦး ေလးစားရန္နွင့္ တဦး၏စြမ္းရည္ကို တဦးက ေလးစား အားက်ရန္ ေလ့လာရမည္ဟု ေျပာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နီးကပ္ေသာ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ၿပီး ရွည္လ်ားေသာ နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္မႈရွိသကဲ့သို႔ ထိုင္းနွင့္ျမန္မာ နွစ္နိုင္ငံလံုး တြင္ ေခတ္ေကာင္းမ်ားနွင့္ ေခတ္ဆိုးမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေလး ထား ေျပာဆိုသည္။ ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္ျဖစ္ေသာ မတည္ၿမဲမႈကို ေထာက္ျပၿပီး နွစ္ဘက္စလုံးက ဆက္ဆံ
ေရးကို အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရမည္ဟု သူကေျပာသည္။ ပရာ႐ြတ္ ကလည္း ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ၿပီး ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္မွ ေဒသစြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးလာသူမ်ား ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ေရး အပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ဘက္စုံတိုးတက္ေရးအတြက္ အကူအညီေပးရန္ ထိုင္းနိုင္ငံက လုပ္နိုင္သမွ် အစြမ္းကုန္လုပ္မည္ဟု ကတိျပဳ သည္။ လတ္တေလာတြင္ ျမန္မာ၊ ထိုင္းနွင့္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံးတို႔သည္ ဤစီမံခ်က္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနသည္။
ေနာက္အခ်က္မွာ ထိုင္းက ေနျပည္ေတာ္က ေတာင္းသည့္ မည္သည့္ အကူအညီမဆို ေပးမည္ဟုဆိုကာ လတ္တေလာ ျမန္မာျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အေပၚအျပည္အဝ ေထာက္ခံမႈ ျပသျခင္းျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စုနွစ္ ၄ ခုလုံးတြင္ နယ္စပ္ခြထိုင္ေနေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားသည္ အဆင္မေျပမႈွနွင့္ အေနာက္ဘက္ အိမ္နီးခ်င္းအေပၚမယုံၾကည္မႈတို႔ကို ျဖစ္ေစခဲ့သည္။ ယခုအခါ အရွည္ အၾကာ ရွိခဲ့ေသာ သံသယတို႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္နွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေၾကာင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္သြားၿပီ ျဖစ္သည္။
အဆင္ေျပသလို ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး ေခတ္မွာ ကုန္ဆုံးသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္စုၾကည္၏ ခရီးစဥ္အၿပီး ပူပူေႏြးေႏြးတြင္ နွစ္နိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပိုမိုခိုင္မာေစရန္ ထိုင္း ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ပရာဝစ္ (တ္) ဝုန္ဆူဝန္သည္ ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိေနသည္။
ရာစုနွစ္တဝက္ေက်ာ္တြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ နွစ္နိုင္ငံလုံးသည္ ပိုမိုတည္ၿငိမ္ၿပီး ႀကိဳတင္မွန္းဆနိုင္မည့္ ပုံမွန္အလုပ္ျဖစ္ေသာ ဆက္ဆံေရးကို စစ္မွန္စြာ စတင္နိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေရရွည္တြင္ ၎တို႔၏ အသစ္ေတြ႕ ရွိေသာ ယုံၾကည္မႈအားထားမႈသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကုန္းေျမမ၏ ပထဝီနိုင္ငံေရးနွင့္ ပထဝီစီးပြားေရး ရႈခင္းအေပၚ သက္ေရာက္လာမည္ ျဖစ္သည္။
(The Nation သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ Kavi Chongkittavorn ၏ Suu Kyi revives her father’s appeal for Thai-Myanmar ties ကို ျမင့္ဝင္းသိန္း ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
