ထိုငျးနိုငျငံအတှငျးမှာ ၄နှဈသကျတမျးပွည့ျသှားတဲ့အလုပျသမားတှကေို သကျတမျးတိုးတဲ့အခါ MOU တံဆိပျတုံးထုလိုကျလို့ အလုပျသမားတှေ အလုပျပွောငျးရှှေ့လုပျကိုငျလို့မရတော့တာကွောင့ျ အခကျ အခဲကွုံ နကွေတာကို ထိုငျးနဲ့မွနျမာအစိုးရတို့ ယောငျဝါးဝါးလုပျနကွေတယျ။
မဟာခြိုငျက အလုပျသမားကလေးတှကေို ကြောငျးပွနတေဲ့ ကိုစောမောငျ ဦးဆောငျတဲ့ အလုပျသမား အရေးလှုပျရှားသူအခြို့ ဖဖေေါျဝါရီလ ၁၆ ရကျနေ့က အလုပျသမားသံအရာရှိ ရုံးကိုသှား ခဲ့ကွတာ ထိုငျးရဲက သှားခှင့ျမပွုလို့ ဘနျကောကျမွနျမာသံရုံးနားမှာ ဆန်ဒပွခဲ့ကွတယျ။ စာတှလေညျးပေး ပို့ခဲ့ကွတယျ။ အဲဒီအခွေ အနတှေကေို အှနျလိုငျးမှာ ထငျမွငျယူဆခကြျတဈခြို့ပွောနတောတှကေို သိရတယျ။
ထိုငျးနိုငျငံခွားရေးမူဝါဒ(ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားဆိုငျရာနညျးဥပဒေ) အရ ထိုငျးနိုငျငံအတှငျး တရားဝငျ နထေိုငျခှင့ျ ၄နှဈပွည့ျတဲ့သူဟာ မိမိတိုငျးပွညျကို ၁နှဈပွနျနပွေီးမှ နောကျထပျ၂နှဈထပျ နထေိုငျ အလုပျလုပျ ကိုငျခှင့ျထပျပွုမယျဆိုတာ အလုပျသမားအရေးလုပျကွသူတှနေဲ့ နိုငျငံခွားရေးဌာနက နညျးနညျးသိထားကွပွီး ဖွဈပါတယျ။ ဘာကွောင့ျ ဒီလိုကငြ့ျသုံးရ သလဲဆိုရငျ ၆နှဈဆကျတိုကျနထေိုငျခှင့ျပွု လိုကျတာနဲ့ အဲဒီ ရှှပွေောငျး အလုပျသမားဟာ ဒီနိုငျငံမှာ နိုငျငံသားလြှောကျခှင့ျရှိ လို့ဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျ သနျးခြီရှိတဲ့နိုငျငံခွားသား အလုပျ သမားတှေ ထိုငျးနိုငျငံသားအဖွဈ လြှောကျထားလာရငျ စောကျကြိုးနညျး ရခြရေဲ့ ဆိုတဲ့အမွငျနဲ့ ပွောကွတယျ။ ဒီအမွငျကို ထိုငျးနိုငျငံဘကျ အမြိုးသားလုံခွုံရေးအရကွည့ျတာ မှနျကနျတယျလို့ ကနြောျထောကျခံပါတယျ။
ဧရာဝတီသတငျးမှာ သံအမတျကွီးက“MOU ကွောင့ျ လောလောဆယျမှာ ဒုက်ခရောကျနသေူတှေ မရှိပါဘူး၊ အလုပျသမားတှကေ စိုးရိမျမှုတှေ ဖွဈနကွေ တာပါ”ဟု ပွောဆိုသညျ။ ဘနျကောကျရှိ မွနျမာ အလုပျသမား သံအ ရာရှိ ဦးသိနျးနိုငျ ကလညျး ယခုကဲ့သို့ MOU တံဆိပျ ထုပေးခွငျးသညျ မွနျမာအလုပျ သမားမြား ပိုမိုအဆငျပွစေေ ရနျ အတှကျသာ ဖွဈကွောငျး ဧရာဝတီကို ပွောသညျ။
.
ဦးသိနျးနိုငျက“ဗီဇာသကျတမျး ၄ နှဈကုနျသှားတဲ့သူတှဟော နောကျထပျ သကျတမျးတိုးမယျဆိုရငျ မွနျမာနိုငျငံ ကို ပွနျရမယျ၊ အဲဒီမှာ ၃ နှဈနပွေီးမှ ထိုငျးကို ပွနျလာလို့ရမယျဆိုတာ သတျမှတျထားပါတယျ၊ အခုလို MOU တုံး ထုပေးလိုကျတော့ မွနျမာနိုငျငံကို ပွနျစရာမလိုတော့ဘူးပေါ့၊ သူတို့အတှကျ အဆငျပွအေောငျ လုပျပေးတာပါ” ဟု ပွောပွသညျ။
MOU တံဆိပျတုံးထုပေးလိုကျခွငျးကွောင့ျ အလုပျတခုမှတခုသို့ ပွောငျးရှှေ့ မရသညျမှာ မှနျကနျသောျ လညျး၊ ထိုသို့လုပျဆောငျခွငျးသညျ ထိုငျးနိုငျငံ၏ ဥပဒအေရ လုပျဆောငျခွငျး ဖွဈကွောငျး၊ ထိုသို့ လုပျဆောငျမှုကို နှဈသကျမှုမရှိပါက မိမိနိုငျငံ ပွနျရနျသာရှိကွောငျးလညျး ဦးသိနျးနိုငျ က ပွောဆိုသညျ။
..
၎င်းငျးက “တကယျလို့ အလုပျပွောငျးရှှေ့မယျဆိုရငျ အလုပျရှငျက ဒဝေါလီခံ သှားတာလား၊ နှိပျစကျတာလား ဆို တာကို အထောကျအထားနဲ့လာတိုငျရငျ ကနြောျတို့က ဆောငျရှကျပေးမှာပါ၊ ILO စညျးကမျးအတိုငျး ဆောငျ ရှကျပေးမှာပါ” ဟု ဆိုသညျ။ http://burma.irrawaddy.org/news/2015/02/16/71222.html လို့ရေးထားတယျ။
MOU တံဆိပျတုံးထုလိုကျတာဟာ ထိုငျးအမြိုးသားလုံခွုံရေးကိစ်စဖွဈသလို ထိုငျးဥပဒအေရ မွနျမာတှပွေနျရမယ့ျဥပဒကေို မွနျမာအစိုးရညှိနှိုငျးမှုအရ ပိုကောငျးတယျလို့ သံအရာထမျး၂ဦးကပွော တယျ။
..
MOU နညျးဥပဒမှော အလုပျပွောငျးရှှေ့ဖို့ခကျခဲတယျ။ ပုံမှနျအားဖွင့ျ အလုပျပွောငျးရှှေ့လို့မရ ဘူး။ ထိုငျးနိုငျငံမှာ အလုပျသမားအရေးလုပျကိုငျဆောငျရှကျခဲ့တဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှဟော ထိုငျးအလုပျသမား ဥပဒေ တဈခုကို ရှှေ့နိုငျ ခဲ့တာရှိပါတယျ။ အဲဒါက အလုပျရှငျဟောငျးက ကြနေပျနုတျထှကျခှင့ျပွုတဲ့စာရှကျ ရမှ အလုပျ အသဈပွောငျးရှှေ့လို့ရမယျဆိုတဲ့ ဥပဒဖွေဈပါတယျ။ ခု အလုပျရှငျထှကျ စာမလိုပဲ အလုပျ
ပွောငျးလို့ ရခဲ့ပွီဖွဈ ပါတယျ။ အကယြျရှငျးမပွတော့ပါဘူး။
... ထိုငျးနိုငျငံအတှကျလညျးအမြိုးသားလုံခွုံရေးအရစိတျအေးရအောငျ၊ မွနျမာအလုပျသမားတှလေညျး တိုငျပွညျကိုပွနျစရာမလိုအောငျ MOU တုံးထုမယျဆိုရငျ…. အလုပျသမားတှေ လှတျလှတျလပျလပျ အလုပျ ပွောငျးရှှေ့ခှင့ျပွုရမယျဆိုတဲ့ စဉျးစားခကြျကလေးကို ထည့ျခဲ့ရငျ ဘယျလောကျ ကောငျးမလဲ။ အားလုံး အတှကျ အကြိုးမရှိဘူးလား။
ထိုငျးနိုငျငံသားအဖွဈတောငျးဆိုစရာလညျးမလိုဘူး။ မွနျမာပွညျလညျးပွနျစရာမလိုဘူး။ အဆငျမပွေ ရငျလညျး အလုပျပွောငျးလို့ရတယျ။ ဒီလောကျကောငျးတာကို ထိုငျးနဲ့မွနျမာတာဝနျ ရှိသူတှကေ ထည့ျမစဉျးစား ခဲ့ကွတာလား၊
..
ဆငျခွငျတုံတရားနညျးကွတာလား၊ မသိခငြျယောငျဆောငျခဲ့တာလားတော့ ကာယကံရှငျတှေ သာသိပါလိမ့ျမယျ။
သမ်မတကွီး ဦးသိနျးစိနျ မတိုငျမီကာလက မွနျမာရှှပွေောငျး အလုပျသမားတှေ ဟာ ထိုငျးနိုငျငံအတှငျး မှာ မိဘမရှိတဲ့သားသမီးတှလေို နှဈ၂၀လောကျ အလုပျလုပျပွီးနေ ထိုငျနခေဲ့ကွရတာပါ။ စီးပှားဖှံ့ဖွိုးမှုမှာ အာရှ ကြားတဈကောငျ ဖွဈလာတဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ကမ်ဘောဒီးယား၊ လာအိုနဲ့မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ၅သနျးကြောျလောကျ ရှိနတောပါ။ ဒါကွောင့ျ ထိုငျးအလုပျသမားဥပဒမှော ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှကေို နညျးအမြိုးမြိုးနဲ့ထိနျးခြုပျထားပွီးသားပါ။ အနှိပျကှပျခံလူတနျးစားပါ။
...
မွနျမာနိုငျငံက အရှယျရောကျပွီးသူတိုငျးနီးပါး ထိုငျးကိုထှကျလာပွီး အလုပျလုပျနကွေသလို တဘကျ ကထိုငျးနိုငျငံ အလုပျခှငျတိုငျးမှာ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမားတှရေဲ့လုပျအားကိုမှီခိုနကွေရတာပါ။ သူလညျး အလုပျသမားလိုအပျ၊ ကိုယျလညျးအလုပျလိုအပျဖွဈနကွေတဲ့ အလုပျရှငျနဲ့ အလုပျသမားကွားမှာ ပွဌာနျး ကငြ့ျသုံးတဲ့ နညျးဥပဒတေို့ဟာ တဈဘကျကိုစောငျးလို့ ဘယျနညျးနဲ့မှ သဘာဝမကပြါ။ မမြှတမှနျး သိလြှကျနဲ့ ခံနသေမြှ ဖိနှိပျခှင့ျရသူကဖိနှိပျနမှော ဓမ်မတာပါ။
.....
ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမားတှမေရှိရငျမဖွဈဖွဈနတေဲ့ထိုငျးနိုငျငံဟာ အိမျရှငျ အလုပျရှငျပီသစှာနဲ့ မိမိ အလုပျသမားတှကေို ထောကျထားညှာတာသင့ျတာကိုညှာ တာကွရမှာဖွဈပါတယျ။ အလုပျသမား တှဘေကျကလညျး မိမိထမငျးရှငျ သူဌေး အပေါျမှာ တာဝနျသိဖို့လိုအပျမှာဖွဈပါတယျ။ လကျမှာတောငျ အတို အရှညျရှိတာ၊ အလုပျရှငျနဲ့ အလုပျသမားတို့မှာလညျး အဆိုးအကောငျးဆိုတာရှိကွမှာ သဘာဝပါ။ ဒါပမေယ့ျ လူတှလေိုကျနာ ကငြ့ျသုံးကွရမယ့ျ ဥပဒကေို အတညျပွုကွမယ့ျအခါမှာတော့ သူ့အတှကျရော ကိုယ့ျအတှကျပါ ကောငျးမှနျမြှတ မှုရှိ ဖို့လိုအပျပါတယျ။ မြှတတဲ့ဥပဒမှေ တာရှညျခံမှာပါ။
..
တဘကျစောငျးနငျးလိုဖွဈနတေဲ့ဥပဒကေို သူတပါးနိုငျငံမှာ မကလို့ ငရဲပွညျမှားနရေငျလညျး ပွောခှင့ျ ဆိုခှင့ျ ပွုပွငျခှင့ျ လုပျကွရမှာဖွဈပါတယျ။ အမှားကိုအမှားမှနျးမသိပဲ လကျခံခိုငျးစတေဲ့ ကြောကျခတျေဆနျတဲ့ အတှေးအခေါျတှေ၊ မိမိအလုပျနဲ့ ပတျသကျပွီး အနုလုံပဋိလုံ လေ့လာထားခွငျးမရှိပဲ ညှနျကွားစာပါအတိုငျး လုပျကွရတဲ့ အမူအကငြ့ျတှေ ရှိနသေမြှ ကာလပတျလုံး တိုငျးပွညျလညျးအောကျကြ လူတှလေညျးအောကျကြ နအေုံးမှာဖွဈပါတယျ။
...
နိုငျငံတောျသမ်မတကွီးက တတိုငျးပွညျလုံးအတှကျ တာဝနျရှိသူဖွဈပမေယ့ျ အရကျသမား သာဗြောရိုကျ လို့ ဇနီး မခငျတုတျ လကျဆဈနာသှားတာ သူသိစရာ မလိုပါ။ ထိုငျးနိုငျငံအတှငျး လေးသနျးထကျမနညျးရှိသော အလုပျသမားတိုငျး အတှကျ မွနျမာသံရုံးက ထမျးရှကျစရာလညျးမလိုအပျပါ။ သုံးသနျးကြောျ အလုပျသမားတှအေတှကျ ကနြောျ တဈယောကျတညျးဘယျလိုလုပျနိုငျမလဲဆိုတဲ့ ပကြျလုံးကို ပွောမယ့ျအစား၊ အလုပျသမား အဆင့ျအနနေဲ့ လုပျရ ကိုငျရခကျခဲစတေဲ့ နညျးဥပဒတှေကေို သံရေးတမနျရေးအရ ခဉြျးကပျပွီးတော့ ဖွလြှေော့ဆောငျရှကျဖို့ပါ။ ။
မောငျပေါျထှနျး ဘနျကောကျ သာဖွဈပါတယျ။
