ဇီဝဇိုးငွက္ (Grey-rumped Swiftlet ) သည္ မ်ိုးစဥ္အားျဖင့္ 'အေပါ့ဒီေဖါမီး (Apodiforme)' တြင္ ၎၊ မ်ိုးရင္းအားျဖင့္ 'ခက္တူးရီနီး' တြင္၎ ပါဝင္၍ ယင္းကို သိပၸံ အမည္အားျဖင့္ 'ေကာလိုေကးလီယား ဂ်ာမယ္နီ' ဟု ေခၚသည္။ ဇီဝဇိုးငွက္သည္ ျပင္ပန္းပံုသဏၭာန္အားျဖင့္ ပ်ံလႊာငွက္နွင့္ အနည္းငယ္တူေသာ္လည္း၊ မ်ိုးစဥ္အားျဖင့္ ကြဲျပားသည္။ ဇီဝဇိုး ငွက္ကို အေဝးမွေတြ႕ျမင္ရလွ်င္ ပ်ံလႊာငွက္နွင့္ ရုတ္တရက္ခြဲ ျခား၍ မရနိုင္ေခ်။ သို႕ေသာ္ အေမြးထူေသာ ေျခမ်က္ရိုးကို၎ အရြယ္ပို၍ႀကီးေသာ ေတာင္ပံကို၎ၾကည့္ရႈျခင္းျဖင့္ ဇီဝဇိုး ငွက္ကို ပ်ံလႊာငွက္နွင့္ ခြဲျခား၍သိရွိနိုင္သည္။
ဇီဝဇိုးငွက္သည္ အသိုက္ကို မိမိအန္ဖတ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိ သည္။ ထိုအသိုက္ကို ငွက္သိုက္ဟု ေခၚၾကသည္။
ဇီဝဇိုးငွက္သည္ အသိုက္ကို ဂူနံရံမ်ား၊ ေက်ာက္ေဆာင္ ျမင့္မ်ားတြင္ ေဆာက္တတ္သည္။ အသိုက္၏ အရြယ္ မွာ ကန္႕လန္႕ျဖတ္အားျဖင့္ ၂ လက္မမွ ၃ လက္မထိရွိ၍၊ ေစာက္ ၁ လက္မရွိသည္။ ဥ ဥခ်ိန္မွာ ဧျပီလ လယ္ေလာက္တြင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ျမံဳလွ်င္ ဥနွစ္လံုးစီရွိသည္။
ဇီဝဇိုးငွက္ကို အပူပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ ကြ်န္းစု နွင့္ ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္းမ်ား၌ အနွံ႕အျပား
ေတြ႕ရသည္။ ေဆးရွဲကြ်န္းစုနွင့္ ေမာရစ္ရွကြ်န္းစုမွ ကြင္းစလန္အထိပ်ံႏွံ႕စြာေနသည္။ ပုသိမ္အေနာက္ဘက္ ကမ္းေျခအလြန္ရွိ ကြ်န္းမ်ားတြင္၎ တနသၤာရီကမ္းေျခနွင့္ ျမိတ္ကြ်န္းစုတို့တြင္၎ ဇီဝဇိုးငွက္တို့ကို ေတြ့ရ သည္။
ဇီဝဇိုးငွက္သည္ ပ်ံလႊာငွက္မ်ိုးတြင္ ပါဝင္၏။ သူသည္ ပင္လယ္အဏၰဝါအနွံ႕၊ ေတာေတာင္အနွံ႕ပ်ံသန္းကာ သူနားရာ ေက်ာက္ေဆာင္သို့ ျပန္လာ၏။ သူ၏အသိုက္အား သူတစ္ပါးတို႕ကဲ့သို႕ သစ္ကိုင္း၊ သစ္ရြက္တို႕
နွင့္မလုပ္၊ အာေခါင္၌ျဖစ္ေသာ အာေစးကို အန္ထုတ္ အသိုက္ျပဳ၏။ တစ္ခါတစ္ရံ အန္ရလြန္း၍ ထိုအာေစး တြင္ ရင္မွေသြးပင္ပါ၍ လာတတ္သည္။ ဇီဝဇိုးငွက္သည္ ေကာင္းကင္မွ တိမ္ညႊန္႕ကိုစားသည္ဟု ဆိုၾက သည္။ ထိုငွက္သိုက္ကို စားသံုးရသူ လူသားတို႕အဖို႕ အင္အားျပည့္စံုကာ ရသာထူးနွင့္ ျပည့္စံုလွ၏။
ငွက္သိုက္သည္ ပ်ံလႊာငွက္ တစ္မ်ဳိးတြင္ ပါဝင္သည့္ ငွက္မ်ားက လုပ္ေသာ အသိုက္ ျဖစ္ပါသည္။ မိုးစာငွက္ ၊ ျပီးလဲငွက္၊ ဇီဝဇိုးငွက္မ်ားမွ ငွက္သိုက္ကို ထုတ္ယူရရွိနိုင္၏။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ငွက္သိုက္ကို ဇီဝဇိုး ငွက္မွသာ ရရွိပါသည္။ ဇီဝဇိုးငွက္သည္ ေလထဲတြင္ ပ်ံသန္းရင္း ပိုးမႊားေကာင္မ်ားကို ဖမ္းစားတတ္ေသာေၾကာင့္ ``ေလ စားငွက္´´ ဟုလည္းေခၚသည္။ ဇီဝဇိုး ငွက္မွ အမဲေရာင္ငွက္သိုက္နွင့္ အျဖဴေရာင္ ငွက္သိုက္ (၂) မ်ိုးရရွိ ပါ သည္ ။ အမဲေရာင္ငွက္သိုက္ ကို Collocalia innominata ဆိုသည့္ ဇီဝဇိုးငွက္မွ ရရွိျပီး အျဖဴေရာင္ ငွက္သိုက္ ကို Collocalia fuciphaga ဆိုသည့္ ငွက္သိုက္မွ ရရွိသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ငွက္သိုက္မ်ားကို ထားဝယ္ကမ္းေျခအနီးရွိ ကြ်န္းမ်ား၊ ျမိတ္ကြ်န္းစု၊ ပုသိမ္ျမိဳ႕ အေနာက္
ေတာင္ဘက္ရွိ ကြ်န္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ရ၏။ တနသၤာရီတိုင္းအတြင္းရွိ ငွက္သိုက္ ကြ်န္းေပါင္း (၃၂)ကြ်န္းမွ အဖိုး တန္းငွက္သိုက္မ်ား ထြက္ရွိပါသည္။ ျမိတ္ကြ်န္းစုရွိ ငွက္သိုက္မ်ားကို ပုေလာျမိဳ႕နယ္ရွိ မလိကြ်န္း၊ ကြ်န္းစုျမိဳ႕ နယ္ရွိ ေရေအးကြ်န္းစု၊ ဘုတ္ျပင္း ျမိဳ႕နယ္ရွိ ပုလုတိကြ်န္းစု၊ ေကာ့ေသာင္းျမိဳ႕နယ္ရွိ ကဆိုင္းလွနွင့္ ေကာ့ငန္း ကြ်န္းစုမ်ားမွ ရရွိ၏။ ယင္းကြ်န္းစုမ်ား အနက္ မလိကြ်န္းမွ ငွက္သိုက္အမ်ားဆံုး ရရွိသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ငွက္သိုက္အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ေပးေသာ ဇီဝဇိုးငွက္သည္ စာကေလး အရြယ္ခန္႕သာ ရွိျပီး မီလီမီတာ ၁၀ဝ မွ ၄၀ဝ အတြင္းရွိသည္။ ေက်ာဘက္ ငွက္ေမႊးမွာ အမဲေရာင္ ရွိျပီး ဝမ္းဘက္ ငွက္ေမႊးမွာ မီးခိုးေရာင္ ျဖစ္ေန၏။ ဦးေခါင္းမွာ ေသးလံုးေနျပီး ကေတာ့ပံုရွိ မာေသာ နႈတ္သီးနွင့္ က်ယ္ေသာ ပါးစပ္ေပါက္ ရွိသည္။ ေတာင္ပံသည္ ခၽြန္ျပီး အျမီးတိုေသာေၾကာင့္ ပ်ံသန္းမႈကို လ်င္ျမန္ေစသည့္ အျပင္ညအိပ္သည့္အခ်ိန္
မွ လြဲ၍ တစ္ေန႕လံုး ပ်ံနိုင္သည္။
တိုျပီးေကာက္ေနေသာ ေျခသည္းပါသည့္ ေျခေခ်ာင္း(၄) ေခ်ာင္းရွိ၏။ ေျခေခ်ာင္း(၄) ေခ်ာင္းအနက္ (၃)
ေခ်ာင္း သည္ အေရွ႕ဘက္သို႕ကား၍ ညႊန္းေနေသာေၾကာင့္ ေက်ာက္ေဆာင္ အစြန္းနွင့္ အေဆာက္အဦး မ်ားတြင္ ခိုင္ၿမဲစြာ ကုတ္တြယ္ထားနိုင္သည္။
ဇီဝဇိုးငွက္သည္ လူနွင့္ေဝးသည့္ ပင္လယ္တြင္း ကြ်န္းအခ်ို့၌ ေက်ာက္ေဆာင္ လွိုဏ္ဂူမ်ား အၾကားတြင္ ေန ထိုင္ေလ့ရွိသည္။ အုပ္စုဖြဲ႕ေနတတ္၍ တစ္အုပ္စုလွ်င္ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ပါဝင္၏ ။ ေျမျပင္တြင္ က်က္စား
ေလ့မရွိေပ။ ေဝဟင္နွင့္ ပင္လယ္ ေရျပင္ ထက္တြင္ လ်င္ျမန္စြာ ပ်ံသန္းစဥ္ေတာင္ပံပါ အင္းဆက္ မ်ားကို ဖမ္းယူ စားေသာက္ ေပသည္။ တိမ္ရွိသည့္ ေနရာအထိ ျမင့္မားစြာ ပ်ံသန္း နိုင္၍ အျမင္အာရံု စူးရွျပီး လ်င္ျမန္
ျဖတ္လတ္၏။ တေပါင္း၊ တန္ခူးလမွ စ၍ ငွက္သိုက္ျပုလုပ္တတ္သည္။ ၄င္းတို႕၏ ငွက္သိုက္မ်ားသည္ အျခား ငွက္မ်ားကဲ့သို့ သစ္ရြက္၊ သစ္ကိုင္းမ်ားျဖင့္ မျပဳလုပ္ၾကပဲ ထူးဆန္းစြာ အာေခါင္မွ အာေစး တစ္မ်ဳိးကိုအန္ထုတ္ ၍ အသိုက္ျပဳလုပ္ၾကသည္။ ယင္းအသိုက္မ်ားတြင္ ငွက္မမ်ား ဝင္ဥ ဥၾကသည္။ တစ္နွစ္လ်င္ နွစ္ႀကိမ္ ဥဥၿပီး တစ္ျမံဳလွ်င္ ဥ နွစ္လံုးရွိသည္။ အမ်ားအားျဖင့္ အထီး တစ္ေကာင္၊ အမ တစ္ေကာင္ ေပါက္သည္။ ငွက္မသည္ ငွက္ကေလးမ်ားကို နွစ္လၾကာမွ် ေကြ်းေမြးျပဳစုျပီး ေနာက္ အသိုက္မွ ဆင္းသြားၾကသည္။
ဇီဝဇိုးငွက္မ်ားသည္ မ်ိုးပြားရာသီျဖစ္ေသာ ဇန္နဝါရီလ ၊ ဧျပီလနွင့္ ဩဂုတ္လမ်ားတြင္ ဥမ်ားဥရန္ အသိုက္
ေဆာက္ေလ့ရွိသည္။ အသိုက္ေဆာက္မည့္ ေက်ာက္လွိုဏ္ဂူအမိုးမွာ ေပ ၄၅၀ ေက်ာ္ခန္႕အထိ ျမင့္မားလွ၏။ ဇိဝဇိုးငွက္အထီးကသာ အိမ္ဖြဲ႕ေပးေလ့ရွိသည္။ အသိုက္ ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ ငွက္၏ တံေတြးဂလင္းမွ စစ္ထုတ္လိုက္ေသာ တံေတြးရည္မ်ားနွင့္ ေခ်ဖ်က္ျပီး အစာရည္အခ်ို႕ပါဝင္၏။ အသိုက္ျပဳလုပ္မည့္ ေနရာကို စိတ္ၾကိဳက္ေရြးခ်ယ္ျပီး တံေတြးမ်ားကို အံထုတ္လိုက္သည္။ ယင္းတံေတြးမ်ားသည္ ေလနွင့္ ထိေတြ႕သည့္အခါ မာေၾကာသြား၏။ ယင္းအံဖတ္မ်ားကို ထပ္ခါထပ္ခါ အံျပီး နႈတ္သီးျဖင့္ ခြက္ပံုသ႑ာန္ေဖာ္ေပးသည္။
တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ငွက္သိုက္၏ ေသြးစမ်ား ပါလာတတ္သည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ငွက္သိုက္မွာ အရြယ္ေရာက္ ငွက္တစ္ေကာင္နွင့္ ငွက္ေပါက္စ နွစ္ေကာင္ေနရန္ လံုေလာက္သည္။ အျဖဴေရာင္ ငွက္သိုက္တြင္ အျဖဴေရာင္ ငွက္ေမႊးနုမ်ား ပါဝင္သည္။ အမဲေရာင္ငွက္သိုက္တြင္ အမဲေရာင္ ငွက္ေမႊးနုမ်ား ပါဝင္သည္။ အရြယ္အစား အားျဖင့္ အမဲေရာင္ငွက္သိုက္သည္ အျဖဴေရာင္ ငွက္သိုက္ထက္ (၂) ဆႀကီး၏။ စီးပြားေရး ေဈးကြက္တြင္ အျဖဴေရာင္ ငွက္သိုက္ကို လူႀကိဳက္မ်ား ေသာေၾကာင့္ (၁၀) ဆမွ် ေဈးပိုႀကီးသည္။
ငွက္သိုက္မ်ားကို ပင္လယ္ သမုဒၵရာတို့အလယ္မွ လူသူမနီးေသာ ကြ်န္းမ်ားေပၚတြင္ အလြန္ျမင့္မားေသာ
ေက်ာက္ေဆာင္ လွိုဏ္ဂူေစာင္းမ်ား၏ အထက္မ်က္နွာက်က္တြင္ ငွက္သိုက္ ဖြဲ႕ေလ့ရွိၾကသည္။ ထို့ေၾကာင့္ ငွက္သိုက္ စုေဆာင္းခ်ိန္တြင္ ငွက္သိုက္မ်ား ရရွိနိုင္သည့္ ေက်ာက္ေဆာင္ လွိုဏ္ေခါင္းအတြင္း ဝင္ေရာက္၍ အတြင္းနံရံကို ခဲယဥ္းစြာ တက္ေရာက္ ဆြတ္ယူၾကရ၏။ ထိုကဲ့သို႕ ဆြတ္ယူနိုင္ရန္ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ား ကို ျငမ္းဆင္၍ သက္စြန့္ဆံဖ်ား တက္ေရာက္ကာ ခဲယဥ္းစြာ လိုက္လံ စုေဆာင္း ၾကရသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ငွက္သိုက္ရေသာ ကြ်န္းမ်ားကို သစ္ေတာဦးစီးဌာနမွ အုပ္ခ်ုပ္၍ နွစ္စဥ္ ငွက္သိုက္ သိမ္းယူ
ခြင့္လိုင္စင္ ထုတ္ေပးျပီး ဥပေဒမ်ားကို လိုအပ္သလို ထုတ္ျပန္၍ ငွက္မ်ိုးစိတ္မျပဳန္းေစ ရန္ ေစာင့္ေရွာက္ေပး ထား၏။ ၂၀ဝ၅ ခုနွစ္တြင္ ငွက္သိုက္ စုေဆာင္းခ်ိန္ ကို မတ္လ ပထမပတ္မွ ဒုတိယပတ္၊ ဧျပီလ ပထမပတ္မွ ဒုတိယပတ္၊ ဇူလိုင္လ ပထမပတ္မွ ဒုတိယပတ္၊ နိုဝင္ဘာ (၂၁) မွ လကုန္အထိ (၄) ႀကိမ္ ခြဲ၍ စုေဆာင္းရန္ သတ္မွတ္ေပးထား သည္။ စုေဆာင္းခြင့္ရရွိေသာ ငွက္သိုက္မ်ားကို သစ္ေတာဦးစီးဌာနမွ စစ္ေဆး၏။
ေသြးပါေသာ ငွက္သိုက္မ်ားကို ေတြ႕ရွိပါက လိုင္စင္ရရွိထားသူကို ဒဏ္ရိုက္သည္။ လိုင္စင္ထုတ္ေပးရာတြင္ ထိုကြ်န္းမ်ားကို နွစ္စဥ္တစ္လွည့္စီ ပိတ္ေပးထားရ၏။ ပိတ္ထားေသာ ကြ်န္းမ်ားေပၚ၌ ငွက္ကေလးမ်ားသည္ အေနွာင့္အယွက္မရွိဘဲ အသိုက္ ျပဳလုပ္ ေပါက္ဖြား နိုင္ၾကသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ငွက္သိုက္ကို နာတာရွည္ ေရာဂါရွိသူမ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ား၊ အင္အားကုန္ခမ္းေန သူမ်ား ကို ငွက္သိုက္ေပါင္း ေကၽြးေလ့ရွိသည္။ ငွက္သိုက္သည္ ပရိုတင္း ဓာတ္ႂကြယ္ဝျပီး အာဟာရဓာတ္ မ်ားစြာ ပါဝင္သည္။ သဘာဝ ငွက္သိုက္ကို ေခတ္မီနည္းျဖင့္ သန္႕စင္ထားေသာ ငွက္သိုက္ရည္ကို ေဆးဖက္ဝင္ အျခားပစၥည္းမ်ားနွင့္ ေပါင္းစပ္ေဖာ္ထားသျဖင့္ အဆုတ္ကို အားေကာင္းေစျပီး ေခ်ာင္းဆိုး၊ အေအးမိနွင့္ တုပ္ေကြး ေရာဂါမ်ားကို သက္သာ ေပ်ာက္ကင္းေစနိုင္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ ေဆးဖက္ဝင္ ပစၥည္း တစ္မ်ိုး
နိုင္ငံျခားဝင္ေငြရရွိေသာ ငွက္သိုက္သည္ တနသၤာရီတိုင္းမွ ရရွိေသာေၾကာင့္ တနသၤာရီတိုင္းသည္ ျပည္
ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ႀကီး၏ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈတြင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွပါဝင္ ေနေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။
ရည္ညႊန္း
ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း၊ အတြဲ(၄)
- ျမိတ္တကၠသိုလ္ ၂၀ဝ၄-၂၀ဝ၅ နွစ္လည္မဂၢဇင္းတြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားေသာ သတၱေဗဒဌာန (ဌာနမႉး)ပါေမာကၡ ေဒၚျမင့္ျမင့္သန္း၏ `` ငွက္သိုက္ `` ေဆာင္းပါး -
ဦးသန္းျမင့္ (၂၀ဝ၁) ၊ ´´ ျမန္မာျပည္ေတာင္ဘက္ ပင္လယ္တြင္းက`` စာအုပ္
